Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 304 oppslagsord

isete

adjektiv

Tyding og bruk

som det er is i eller på;
stiv av is
Døme
  • løypa var hard og isete
Artikkelside

angrep

substantiv inkjekjønn

Opphav

av angripe

Tyding og bruk

  1. Døme
    • delta i angrep mot fiendtlege mål;
    • gå til angrep på dommaren
  2. i lagidrett: spel (1, 5) som skal gje mål
    Døme
    • laget gjekk i angrep;
    • ho er god både i forsvar og angrep
  3. hard kritikk
    Døme
    • verbalt angrep;
    • han måtte tole harde angrep i pressen
Artikkelside

kamp 1

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom lågtysk; frå latin campus ‘(slag)mark’

Tyding og bruk

  1. fiendtleg samanstøyt;
    slag, strid
    Døme
    • vere i kamp;
    • ein kamp på liv og død;
    • rundt 1000 soldatar fall i kamp;
    • kampane ved Verdun
  2. slagsmål
    Døme
    • det vart ein kamp på tørre nevane
  3. i idrett: konkurranse, kappestrid
    Døme
    • ein kamp mellom Viking og Brann
  4. krafttak for å oppnå noko eller vinne over noko eller nokon;
    konflikt eller motsetnad mellom stridande interesser
    Døme
    • kjempe ein kamp for å bli trudd;
    • det er kamp om studieplassar;
    • kampen mot fattigdom;
    • mane til kamp mot korrupsjon;
    • mange gjev opp utan kamp;
    • ein kamp mellom by og land

Faste uttrykk

  • gje opp kampen
    gje opp å kjempe
  • i kampens hete
    i ein opphissa situasjon der ein slåss for eigne saker og meiningar
    • det var mykje som kom fram i kampens hete
  • kamp på kniven
    hard kamp
    • det er ein kamp på kniven for å halde på lokalsjukehusa
  • kampen for tilværet
    kampen for å overleve
  • ta opp kampen
    begynne å kjempe
Artikkelside

ordkrig

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

hard ordveksling;
Artikkelside

mol 3, mòl 3

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt mǫl; samanheng med mel

Tyding og bruk

  1. banke (1, 1) eller øyr av småstein i strandkanten
  2. hard sand under moldjord
Artikkelside

mjuk

adjektiv

Opphav

norrønt mjúkr

Tyding og bruk

  1. som lett gjev etter for trykk;
    motsett hard (1)
    Døme
    • mjukt brød;
    • mjukt skinn;
    • eg søv best på ei mjuk pute
    • brukt som adverb:
      • liggje mjukt og godt
  2. Døme
    • ein mjuk overgang til pensjonisttilværet
    • brukt som adverb:
      • bilen stoppa mjukt
  3. ledig, smidig;
    motsett stiv (1)
    Døme
    • ei mjuk grein;
    • vere mjuk i kroppen
  4. ettergjevande, føyeleg;
    audmjuk;
    veik
    Døme
    • bli mjuk etter ei overhaling;
    • gjere seg mjuk;
    • få nokon til å bli mjuk
  5. som gjeld kjensler og livskvalitet;
    som legg vekt på omsut for og omsyn til andre
    Døme
    • mjuke verdiar

Faste uttrykk

  • mjuk mann
    mann som (medvite) går mot den tradisjonelle mannsrolla
  • mjuke trafikantar
    fotgjengarar og syklistar
  • mjukt stål
    smijern
  • mjukt vatn
    kalkfattig vatn;
    blautt vatn
Artikkelside

marmor

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

norrønt marmari; av gresk marmaros ‘steinblokk’

Tyding og bruk

hard, krystallinsk kalkstein
Døme
  • ein skulptur hoggen i marmor;
  • eit golv av marmor
Artikkelside

beskøyt

substantiv hankjønn

Uttale

besjøiˊt

Opphav

frå nederlandsk, av mellomalderlatin bis coctus ‘steikt to gonger’; same opphav som biskuit

Tyding og bruk

om eldre tilhøve: hard, tørka skipskjeks
Artikkelside

møyr, mør

adjektiv

Opphav

norrønt meyrr

Tyding og bruk

  1. om matvare: mjuk og lett å skjere eller tyggje, ikkje seig eller hard
    Døme
    • møyrt kjøt;
    • koke potetene til dei blir møyre
  2. Døme
    • eg er møyr i heile kroppen etter treninga i går
Artikkelside

myose

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk mys, genitiv myos, ‘muskel’ og -ose

Tyding og bruk

hard, oppsvollen og vond muskel eller muskelgruppe
Artikkelside
Side 2 av 31