Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 14 oppslagsord

ynge, yngje

ynga, yngja

verb

Tyding og bruk

  1. gjere ung
  2. få ungar
    Døme
    • katta skal snart ynge

Faste uttrykk

  • yngje opp
    • dette yngde han reint opp
Artikkelside

unge

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt ungi; av ung

Tyding og bruk

  1. avkom av dyr eller menneske (sett i høve til mor eller foreldre);
    Døme
    • katta har fått (fire) ungar;
    • nabokona fekk unge i går;
    • ei andemor med ti ungar;
    • dei har fem ungar frå 12 til 22 år
  2. Døme
    • med unge – gravid
  3. menneske (eller dyr) som enno ikkje er vakse (eller har nådd ungdomstida);
    Døme
    • gutunge;
    • jentunge;
    • andunge;
    • grisunge;
    • ein unge på fem år;
    • både ungar og vaksne (folk);
    • ho er berre ungen – svært ung;
    • den kråka må da vere ein unge
Artikkelside

fy

interjeksjon

Opphav

norrønt fy; lydord som opphavleg etterliknar ein spyttelyd

Tyding og bruk

brukt for å uttrykkje avsky eller klandring
Døme
  • fy for ei lukt!
  • fy skamme deg!

Faste uttrykk

  • fy faen
    brukt for å uttrykkje sinne, avsky eller annan reaksjon
    • fy faen, så ekkelt!
  • fy flate
    brukt til å uttrykkje beundring, avsky eller annan reaksjon
    • fy flate, for nokre pappskallar!
  • fy søren
    brukt til å uttrykkje beundring, avsky eller annan reaksjon
    • fy søren, som dei åt!
  • fy til grisen
    brukt for å uttrykkje beundring, avsky eller annan reaksjon
    • fy til grisen, så kjedeleg det er!
  • fy til helvete
    brukt for å uttrykkje beundring, avsky eller annan reaksjon
    • fy til helvete til flaks!
  • fy til katta
    brukt for å uttrykkje beundring, avsky eller annan reaksjon
    • fy til katta, så mykje arbeid det er!
  • fy til rakkaren
    brukt for å uttrykkje beundring, avsky eller annan reaksjon
    • fy til rakkeren, vi er gode!
Artikkelside

ful

adjektiv

Opphav

norrønt fúll ‘stinkande, urein’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • fule folk;
    • fule auge(kast);
    • glane, le fult
  2. Døme
    • ein ful knute;
    • eit fult føre
  3. Døme
    • det er fult (for noko) – det er truleg (at noko hender el. er tilfellet)
  4. Døme
    • vere ful på nokon for noko
  5. Døme
    • vere ful med el. ved nokon
  6. Døme
    • katta, bikkja er ful el. lauper ful el. flyg ful
Artikkelside
Side 2 av 2