Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
13 treff

Bokmålsordboka 6 oppslagsord

usikker

adjektiv

Betydning og bruk

  1. Eksempel
    • usikre politiske forhold;
    • isen er usikker
  2. som en ikke kan vite noe om
    Eksempel
    • gå en usikker framtid i møte
  3. tvilsom, dårlig fundert
    Eksempel
    • en usikker melding
  4. som mangler selvtillit
    Eksempel
    • være, føle seg usikker
  5. Eksempel
    • gå usikkert
Artikkelside

intetanende

adjektiv

Betydning og bruk

som ikke aner noen ting
Eksempel
  • ungen gikk intetanende ut på den usikre isen
Artikkelside

partitilhørighet

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Betydning og bruk

tilhørighet til et politisk parti;
Eksempel
  • store velgergrupper er usikre på sin partitilhørighet
Artikkelside

pokersjanse

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

dristig sjanse
Eksempel
  • vi tok en pokersjanse da vi satset i denne usikre bransjen
Artikkelside

prekariat

substantiv intetkjønn

Opphav

fra engelsk

Betydning og bruk

gruppe arbeidstakere som har usikre og kortvarige arbeidsforhold
Artikkelside

prognose

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk prognosis ‘forhåndskjennskap’

Betydning og bruk

teori om hvordan en utvikling vil arte seg, basert på tidligere tilfeller eller statistiske utregninger;
Eksempel
  • prognosene for nedbørsmengde er usikre;
  • en kreftform med god prognose
Artikkelside

Nynorskordboka 7 oppslagsord

usikker

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som kan vere eller bli farleg;
    Døme
    • usikker is;
    • stoda er usikker;
    • usikkert vêr
  2. som ein ikkje kan vite noko om;
    Døme
    • bransjen har ei usikker framtid;
    • det er usikkert korleis det går
  3. dårleg fundert;
    Døme
    • det er eit usikkert grunnlag å byggje på
  4. som er i tvil;
    lite overtydd;
    med dårleg (sjølv)tillit
    Døme
    • eg er usikker på kva som er rett;
    • vere usikker på seg sjølv;
    • svare usikkert
  5. ustø, vaklande, famlande
    Døme
    • usikre steg, rørsler;
    • gå usikkert
Artikkelside

namn

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt nafn

Tyding og bruk

  1. ord som noko eller nokon blir kalla med, og som skil ut eit særskilt individ, eksemplar eller liknande frå ei større gruppe (til dømes person- og stadnamn), eller som knyter det nemnde til ei særskild klasse eller eit særskilt slag (til dømes plante- og stoffnamn)
    Døme
    • oppgje namn, adresse og fødselsdato;
    • ein gut med namnet Jacob;
    • familien har to namn i etternamnet sitt;
    • oppgje fullt namn;
    • namnet på gata har eg gløymt;
    • ekspedisjonen gjekk under namnet Apollo 11;
    • byen fekk namn etter grunnleggjaren;
    • hunden lyder namnet Fido;
    • alle klede skal merkjast med namn;
    • set rekninga på namnet til firmaet;
    • reservasjonen vart gjort i namnet til dottera mi
  2. namn (1) eller ord for karakteristikk som nokon eller noko får i tillegg til det eigenlege namnet;
    Døme
    • berre kjærasten brukte det namnet på han
  3. namn (1) i skriftleg form, digitalt eller handskrive, som uttrykk for godkjenning eller autorisasjon;
    Døme
    • setje namnet sitt under eit dokument;
    • namnet hans står på kontrakten, så da er han bindande
  4. Døme
    • forretninga har eit godt namn;
    • miste sitt gode namn og rykte

Faste uttrykk

  • få eit namn
    bli kjend, vidgjeten
    • artisten har fått eit stort namn i utlandet
  • gå under namnet/namn av
    bli kalla
    • det gamle huset gjekk under namnet Meieriet;
    • gitaristen går under namn av Strengen
  • i nokons/nokos namn
    • på vegner av nokon eller noko;
      med den myndigheita som er gjeven av nokon eller noko
      • i kongens namn befaler vi deg;
      • i rettferdas namn;
      • i Guds namn
    • brukt i forsterkande uttrykk
      • men i herrens namn, gjer som eg seier!
  • i namnet
    tilsynelatande;
    på papiret
    • i namnet er ho framleis tilsett
  • kalle/nemne noko ved det rette namnet
    seie rett ut kva ein meiner
    • lat oss kalle fredsplanen ved det rette namnet: ein rein okkupasjon;
    • ho var ikkje redd for å nemne noko ved det rette namnet
  • kjenne nokon/noko på namn
    vite namnet på nokon eller noko, utan å vite mykje om det nemnde
    • eg kjenner henne berre på namn;
    • vi kjenner byen på namn, men er usikre på kor han ligg i verda
  • meir i namnet enn i gagnet
    meir i ord enn i handling
    • vere leiar meir i namnet enn i gagnet
  • namnet skjemmer ingen
    det er ikkje namnet, men handlingane ein gjer, som fører skam med seg
Artikkelside

tilløp, tillaup

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. fase i eit hopp eller ei kasteøving der utøvaren skyt fart;
    Døme
    • høgdehopp med og utan tilløp
  2. Døme
    • det var isa i tilløpet
  3. tilstrøyming av væske;
    Døme
    • elva har fleire tilløp
  4. første (usikre) teikn til noko;
    byrjing
    Døme
    • tilløp til meir realisme;
    • merke tilløp til panikk
Artikkelside

kjenne nokon/noko på namn

Tyding og bruk

vite namnet på nokon eller noko, utan å vite mykje om det nemnde;
Sjå: namn
Døme
  • eg kjenner henne berre på namn;
  • vi kjenner byen på namn, men er usikre på kor han ligg i verda
Artikkelside

forvirra

adjektiv

Opphav

perfektum partisipp av forvirre

Tyding og bruk

  1. Døme
    • dei var forvirra og usikre;
    • eg kjenner meg litt forvirra
  2. Døme
    • ei forvirra framstilling
Artikkelside

driks

substantiv hankjønn

Opphav

av svensk dricks, forkorting for drickspenningar

Tyding og bruk

ekstra betaling til servitør, sjåfør eller liknande for god service (1);
Døme
  • gje servitøren driks;
  • mange turistar er usikre på om driksen er inkludert i rekninga
Artikkelside

prekariat

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

gruppe arbeidstakarar som har usikre og kortvarige arbeidstilhøve
Artikkelside