Avansert søk

9 treff

Bokmålsordboka 1 oppslagsord

eldhug

substantiv hankjønn

Opphav

av nynorsk eld; norrønt eldr

Betydning og bruk

brennende iver;

Nynorskordboka 8 oppslagsord

eldhug

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt eldr

Tyding og bruk

Døme
  • skape eldhug for ei sak

ihuge

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt íhugi

Tyding og bruk

Døme
  • gå inn for oppgåva med ihuge og eldhug

glød

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. sterkt (raudt) skin eller skjær
    Døme
    • ha glød i auga, kinna
  2. Døme
    • tale med, utan glød;
    • mangle glød (i framføringa);
    • miste gløden (for saka)

glohug

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Døme
  • ha, skape glohug for saka

glo 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt glóð

Tyding og bruk

  1. (del av) noko som brenn utan loge
    Døme
    • raud, heit som ei glo;
    • gloa på sigaretten;
    • glørne i omnen;
    • steikje på glør
  2. Døme
    • setje glo i ein;
    • miste gloa

Faste uttrykk

  • stå på glør
    vere svært annsam el. spent, nervøs

flamme 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

gjennom tysk; frå latin flamma

Tyding og bruk

  1. tunge av eld frå noko som brenn;
    Døme
    • tenne ei flamme;
    • brenne med flamme
  2. noko som liknar på ei flamme (1, 1)
    Døme
    • flammer i huda
  3. sterk hugrørsle, eldhug
    Døme
    • predikanten tende ei flamme i dei unge
  4. person som ein er forelska i;
    Døme
    • den siste flamma hans

Faste uttrykk

  • gå opp i flammer
    brenne opp
    • heile kvartalet gjekk opp i flammer
  • i fyr og flamme
    • i full fyr;
      overtend
      • huset var i fyr og flamme
    • sterkt oppglødd
      • dei vart i fyr og flamme over ideen
  • stå i flammer
    stå i brann;
    brenne
    • huset stod i flammer

fengje 3, fenge 3

fengja, fenga

verb

Opphav

frå lågtysk; samanheng med fange (3 og (2

Tyding og bruk

  1. ta fyr, fate
    Døme
    • veden, elden fengjer (i)
  2. skape eldhug, gripe, slå an, breie seg
    Døme
    • diktet, ideen fengde (i hugen, i folket)
    • i presens partisipp: som vekkjer eldhug;
      oppglødande;
      eggjande;
      frisk (2
      • fengjande tale, appell, musikk
  3. gå til åtak (på);
    Døme
    • sotta fengde
    • i perfektum partisipp:
      • vere fengd av sott;
      • vere fengd med lusjamfør -fengd (3)

entusiasme

substantiv hankjønn

Uttale

entusiasˊme

Opphav

av gresk en-theos ‘med gud i seg’; jamfør teo-

Tyding og bruk

sterk iver;
Døme
  • gå inn for saka med entusiasme;
  • ein politikar som skapte entusiasme;
  • syne manglande entusiasme