Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
24 treff

Bokmålsordboka 12 oppslagsord

egoistisk

adjektiv

Betydning og bruk

som tenker mest på seg selv (eller vitner om en slik tilbøyelighet);
egenkjær, selvisk
Eksempel
  • ikke vær så egoistisk!
  • et egoistisk ønske;
  • egoistiske motiver
  • brukt som adverb:
    • opptre egoistisk
Artikkelside

selvisk

adjektiv

Opphav

etter engelsk selfish og tysk selbstisch; av selv (2

Betydning og bruk

som bare tar hensyn til seg selv;
Eksempel
  • en selvisk person;
  • de tok bare selviske hensyn i avgjørelsen
Artikkelside

egennyttig

adjektiv

Betydning og bruk

som er preget av egennytte;
Eksempel
  • egennyttig atferd
Artikkelside

superegoistisk

adjektiv

Opphav

av super-

Betydning og bruk

svært egoistisk
Artikkelside

uegoistisk

adjektiv

Betydning og bruk

som ikke er egoistisk
Eksempel
  • uegoistiske mennesker;
  • gjøre en uegoistisk innsats
Artikkelside

ufølsom

adjektiv

Betydning og bruk

kald, hard, kynisk;
Eksempel
  • hun er egoistisk og ufølsom;
  • han var ikke helt ufølsom overfor ros
Artikkelside

ego 2

adjektiv

Betydning og bruk

Eksempel
  • ikke vær så ego!
  • hun er veldig lite ego;
  • fotballspillere har blitt mer ego
Artikkelside

beregnende

adjektiv

Uttale

beregˊnende

Opphav

av beregne

Betydning og bruk

Eksempel
  • en slu og beregnende fyr
Artikkelside

nytelsesfilosofi, nytingsfilosofi

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

oppfattelse av at lyst og nytelse er det viktigste i livet
Eksempel
  • en egoistisk nytelsesfilosofi
Artikkelside

egoist

substantiv hankjønn

Opphav

fra fransk

Betydning og bruk

egoistisk person
Eksempel
  • en stor egoist
Artikkelside

Nynorskordboka 12 oppslagsord

egoistisk

adjektiv

Tyding og bruk

som først og fremst tek omsyn til seg sjølv (eller vitnar om ei slik tilbøyelegheit);
Døme
  • ikkje ver så egoistisk!
  • ei egoistisk innstilling
  • brukt som adverb:
    • handle egoistisk
Artikkelside

sjølvisk

adjektiv

Opphav

etter engelsk selfish og tysk selbstisch

Tyding og bruk

som berre tek omsyn til seg sjølv;
Døme
  • ein sjølvisk person;
  • dei tek ofte berre reint sjølviske omsyn
Artikkelside

føre 4

føra

verb

Opphav

norrønt fǿra, opphavleg ‘få til å fare’

Tyding og bruk

  1. flytte frå eitt punkt til eit anna;
    Døme
    • båten fører folk og gods;
    • gassen blir ført i land på Nord-Jæren
  2. vise veg frå eitt punkt til eit anna;
    gje tilgjenge (til)
    Døme
    • stigen fører opp på loftet;
    • den smale trappa som fører ned i kjellaren;
    • vegen fører opp til huset
  3. få til å nå ein viss tilstand eller situasjon;
    føre med seg, få til følgje;
    resultere i
    Døme
    • prisauken har ført til lågare forbruk;
    • eksponering for stoffet kan føre til alvorleg sjukdom;
    • krangling fører ingen stad;
    • ho har ført laget sitt til seier;
    • føre skam over familien
  4. påverke til å flytte seg i ei viss retning;
    Døme
    • føre buskapen på beite;
    • eg kan både føre og følgje i vals;
    • bli ført bort frå området;
    • musklane som fører tommelen og peikefingeren mot kvarandre;
    • føre vitne for retten
  5. stå i brodden for;
    Døme
    • føre ein hær;
    • kapteinen fører skipet
  6. drive med (over lengre tid);
    utføre, gjere
    Døme
    • partiet fører ein egoistisk politikk;
    • føre falske rykte;
    • føre gode grunnar for både det eine og det andre alternativet;
    • eg har ført samtaler med fleire ulike bankar;
    • føre krig;
    • føre eit sorglaust liv
  7. skrive ned systematisk eller etter kvart som noko skjer
    Døme
    • føre tilsyn med noko;
    • vi fører statistikk over import og eksport;
    • fører du dei nye namna på lista?
    • verksemda fører både budsjett og rekneskap
  8. ha til sals;
    vere utstyrt med
    Døme
    • forretninga fører ikkje denne vara;
    • vi har lenge ført mjølk frå to meieri;
    • skipet fører lanterne, segl og norsk flagg

Faste uttrykk

  • føre an
    gå i brodden (for);
    gå først
    • det var ungdomane som førte an i kampen mot krigen;
    • sjefen førte an ut døra
  • føre bak lyset
    narre, lure, villeie
  • føre fram
    • gje (positivt) resultat;
      lykkast
      • omlegginga førte fram;
      • vi må vurdere kva tiltak som faktisk fører fram
    • spele eller syne fram eit skodespel eller liknande;
      framføre (2
  • føre med seg
    få som følgje, resultat eller konsekvens
    • tiltaket fører ingenting godt med seg;
    • parasitten som fører med seg sjukdomen
  • føre opp
    • byggje (ei bygning)
      • planen er å føre opp fleire store leilegheitskompleks i området
    • skrive ned på liste eller liknande
      • alternativa skal førast opp i prioritert rekkjefølgje;
      • prosjektet blir ført opp som ein eigen post i budsjettet
  • føre over
    overføre
    • føre over mannskap til ei anna avdeling;
    • kan eg føre over dei siste feriedagane til neste år?
    • han førte over fleire tusen kroner til sparekontoen
  • føre seg
    te seg, oppføre seg;
    fare fram
    • ho fører seg med ære;
    • eg har alltid blitt lært opp til å føre meg fint
Artikkelside

eigennyttig

adjektiv

Tyding og bruk

som er prega av eigennytte;
Døme
  • ha eigennyttige motiv
Artikkelside

superegoistisk

adjektiv

Opphav

av super-

Tyding og bruk

svært egoistisk
Artikkelside

uegoistisk

adjektiv

Tyding og bruk

som ikkje er egoistisk
Døme
  • ei uegoistisk handling;
  • den uegoistiske aktivisten
Artikkelside

bereknande

adjektiv

Uttale

berekˊnande

Opphav

av berekne

Tyding og bruk

Døme
  • ein slu og bereknande fyr
Artikkelside

ego 2

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • ikkje ver så ego!
  • unge menn er mest ego i trafikken
Artikkelside

egoist

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

egoistisk person
Døme
  • ein reindyrka egoist
Artikkelside

eigenkjærleg

adjektiv

Tyding og bruk

som tenkjer mest på seg sjølv;
Døme
  • vere sjølvopptatt og eigenkjærleg
Artikkelside
Side 1 av 2