Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
21 treff

Bokmålsordboka 0 oppslagsord

Nynorskordboka 21 oppslagsord

usjølvstendig verb

Tyding og bruk

verb som ikkje kan stå aleine utan predikativ (nemleg verba vere, verte, bli, heite, kallast, synast, tykkjast);
Artikkelside

synast om

Tyding og bruk

ha godhug for;
Sjå: synast
Artikkelside

gutere

gutera

verb

Opphav

av fransk goût ‘smak’

Tyding og bruk

setje pris på, synast om, like;
Døme
  • eg kan ikkje gutere denne framgangsmåten
Artikkelside

ynke

ynka

verb

Opphav

dansk, svensk; jamfør norrønt aumka av aumr ‘elendig’

Tyding og bruk

  1. ha vondt av, synast synd i
    Døme
    • ho såg så vesal ut, han kunne ikkje anna enn ynke henne
  2. refleksivt:
    Døme
    • han var så sjuk at han låg berre og ynka seg

Faste uttrykk

  • ynke seg
    jamre seg, klage seg
Artikkelside

verdspremiere

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

urpremiere på film, skodespel eller liknande som sidan skal synast i mange land
Artikkelside

usjølvstendig

adjektiv

Tyding og bruk

som ikkje står eller kan stå aleine;
lite eller ikkje sjølvstendig;
lite sjølvhjelpen;
avhengig (av andre)
Døme
  • eit usjølvstendig folk;
  • ein usjølvstendig forskar;
  • ei usjølvstendig avhandling

Faste uttrykk

  • usjølvstendig verb
    verb som ikkje kan stå aleine utan predikativ (nemleg verba vere, verte, bli, heite, kallast, synast, tykkjast)
Artikkelside

tykke 2, tykkje

tykka, tykkja

verb

Opphav

norrønt þykkja; samanheng med tenke

Tyding og bruk

  1. ha som kjensle, inntrykk eller meining;
    Døme
    • eg tykker du er så bleik;
    • maten er god, tykker eg. Kva tykkjer du?
    • dei tykker ikkje det er rettferdig;
    • kva tykker du om boka?
    • eg tykte eg såg deg i går – eg meiner eg såg deg;
    • tykke vel, ille om noko(n) – like, mislike;
    • tykke leitt om – vere lei seg for, angre;
    • tykke synd i el. på nokon;
    • tykke gaman i noko
  2. i uttrykk
    Døme
    • eg tykker om deg;
    • eg tykker ikkje om øl
  3. bli tykken, kjenne seg krenkt, bli arg
    Døme
    • tykke på ein for noko

Faste uttrykk

  • tykke om
    vere glad i, like
Artikkelside

tykkast, tykkjast

verb

Opphav

norrønt þykkjast; av tykkje

Tyding og bruk

  1. tykkje (at ein er), rekne seg for, meine (seg), tru (seg)
    Døme
    • tykkast vere viss på noko – meine at ein er viss
  2. Døme
    • eg tykkjest det er gale
  3. sjå ut til (å), synast, verke
    Døme
    • det tykkjest (meg) vere slik;
    • dei tykkjest ikkje greie nokon ting
Artikkelside

synse

synsa

verb

Opphav

av synast

Tyding og bruk

synast, tykkje, meine noko om noko og seie det offentleg
Artikkelside

synd

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt synd

Tyding og bruk

  1. handling, tanke som strir mot Guds vilje
    Døme
    • få tilgjeving for syndene sine;
    • Kristus døydde for syndene våre – 1. Kor 15,3;
    • tilstå syndene sine;
    • den løn synda gjev, er døden – Rom 6,23
  2. urettvis, hard, hjartelaus framferd;
    Døme
    • dei gjer synd på han – dei gjer han urett;
    • ho hadde inga synd for det – inga skuld;
    • det var både synd og skam;
    • det er synd å seie at det er vakkert – det er uråd å seie
  3. Døme
    • det var synd at han slapp;
    • nei, så synd! – sørgjeleg, ille

Faste uttrykk

  • leve i synd
    leve (synleg) i strid med Guds bod
  • synast synd i
    ha medkjensle med
  • synast synd på
    ha medkjensle med
Artikkelside
Side 2 av 3