Avansert søk

Nynorskordboka 5 oppslagsord

tallerk, tallerken

substantiv hankjønn

Opphav

av lågtysk tallorken; jamfør fransk tailloir

Tyding og bruk

meir eller mindre flatt fat (1) som rommar mat for ein enkelt person
Døme
- flat tallerk;
- ha mat på tallerken;
- dekkje på fire tallerkar
så mykje mat som det er plass til på ein tallerk (1)
Døme
- ete ein tallerk suppe
ting med form som ein tallerk
Døme
- tallerken på ein platespelar

Faste uttrykk

flygande tallerk
ukjend, svevande ting på himmelen med form som ein tallerk;
ufo

slikke

slikka

verb

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

sleikje
Døme
- slikke (av) tallerkenen;
- slikke seg om munnen – òg: vise at ein har lyst på noko;
- slikke sol – nyte sola, sole seg
tøye seg som tunger
Døme
- elden slikka oppover veggen

sleike, sleikje

sleika, sleikja

verb

Opphav

norrønt sleikja

Tyding og bruk

stryke over eller reinse med tunga;
slikke
Døme
- sleike fingeren;
- sleike (av) tallerkenen;
- sleike seg rundt munnen
smeikje, smigre

skuve, skyve

skuva, skyva

verb

Opphav

norrønt skúfa og skýfa

Tyding og bruk

flytte noko med å trykkje det framover;

dytte (, 1), skubbe (1), støyte (2)

Døme

skuve bordet inntil veggen;
skuve båten utpå sjøen;
han skyv seg framover på magen;
ho skauv dei frå seg;
ho skyv bort handa hans;
skuve ansvaret over på andre;
skuve på fristen;
risikere å bli skove ut

Faste uttrykk

skuve noko/nokon til sides
trengje eller flytte noko eller nokon til sides
ho skyv tallerkenen til sides;
vaktmennene skauv folk til sides;
han har skove tvilen til sides

skuve noko/nokon til sides

Tyding og bruk

trengje eller flytte noko eller nokon til sides;

Sjå: skuve

Døme

ho skyv tallerkenen til sides;
vaktmennene skauv folk til sides;
han har skove tvilen til sides