Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
11 treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

spørsmålsteikn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

teikn (?) som ein set etter ei spørjande hovudsetning;
teikn (?) ein set i i margen eller liknande der noko er tvilsamt eller utydeleg;
Døme
  • gløyme å setje spørsmålsteikn

Faste uttrykk

  • setje spørsmålsteikn ved
    stille seg undrande, tvilande eller skeptisk til noko
    • han sette spørsmålsteikn ved forklaring til den sikta
  • sjå ut som eit levande spørsmålsteikn
    sjå heilt uforståande ut
Artikkelside

spørjeteikn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

teikn (?) ein set etter ei spørjande hovudsetning;
teikn (?) ein til dømes set i margen på ein tekst for å vise tvil eller usikkerheit;
Artikkelside

kryss 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom lågtysk kruze; frå latin crucem, av crux ‘kross’

Tyding og bruk

  1. figur av to (oftast skråstilte) linjer eller gjenstandar som skjer kvarandre
    Døme
    • setje kryss i margen på ei bok;
    • få skia i kryss;
    • leggje armane i kryss
  2. noko som liknar eit kryss (1, 1)
    Døme
    • dei kolliderte i krysset
  3. øvre hjørne i eit mål
    Døme
    • ho skaut oppe i krysset
  4. reiskap til å skru av og på bilhjul med
  5. bekkenpartiet og den bakre, kjøtfulle delen av kroppen på husdyr;
  6. kryssande rørsle
    Døme
    • båten gjorde eit kryss mot vinden
  7. i musikk: teiknet ♯ som høgjer ein tone eit halvt steg;
    jamfør B (1, 3)
    Døme
    • kryss for f blir fiss

Faste uttrykk

  • kryss på linja
    • om eldre forhold: kluss med telefonsambandet
    • misforståing
  • på kryss og tvers
    i alle retningar
    • dei søkte gjennom området på kryss og tvers
  • setje kryss i taket
    markere noko heilt uventa (som ein er glad for)
Artikkelside

utropsteikn

substantiv inkjekjønn

Opphav

etter tysk

Tyding og bruk

  1. teikn (!) som blir brukt etter setning med verbet i imperativ (1, 1) (‘kom og set deg!’) og etter interjeksjon (‘uff!’), eller for å markere noko i margen til ein tekst;
  2. brukt for å framheve noko
    Døme
    • setje eit stort utropsteikn for konserten
Artikkelside

notabene 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

av notabene (2

Tyding og bruk

teiknet NB, kritisk merknad
Døme
  • setje eit notabene i margen
Artikkelside

marg

substantiv hankjønn

Opphav

av latin margo ‘kant, rand, grense’

Tyding og bruk

loddrett rand på ei tekstside
Døme
  • smal marg;
  • skrive merknader i margen
Artikkelside

hake 2

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt haki

Tyding og bruk

  1. reiskap med framstikkande krok til å gripe tak med
    Døme
    • samle stokkar med haken
  2. Døme
    • det var ein hake ved framlegget
  3. V-forma skriveteikn
    Døme
    • setje ein hake i margen
Artikkelside

drodle

drodla

verb

Opphav

av engelsk doodle

Tyding og bruk

  1. rable ned idé, skisse, figur eller liknande;
    teikne krusedullar;
    Døme
    • elevar som drodlar på pulten;
    • drodle i margen
  2. diskutere tankar og idear om noko
    Døme
    • vi kan drodle litt om alternativa;
    • drodle rundt kva som er den beste løysinga
Artikkelside

merknad

substantiv hankjønn

Opphav

av merkje og -nad

Tyding og bruk

  1. utsegn, kommentar, opplysning, fotnote, (kritisk) ytring;
    Døme
    • gjere merknader;
    • kome med merknader til framlegget;
    • skrive ein merknad i margen
  2. i skulen: negativ kommentar om elev i karakterbok eller liknande;
    Døme
    • få merknad for dårleg orden
Artikkelside

klamme

substantiv hankjønn eller hokjønn

klammer 1

substantiv hokjønn

Opphav

frå lågtysk, av tysk , opphavleg ‘klemme’; samanheng med klam

Tyding og bruk

  2. teikn (som særleg blir sett i margen, og) som føyer saman fleire linjer eller ord
Artikkelside
Side 1 av 2