Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 75 oppslagsord

trafikk

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk, fransk, frå italiensk traffico ‘handel, ferdsel’;

Tyding og bruk

  1. ferdsel av køyretøy, syklistar og fotgjengarar på ein veg, ei gate, av tog på jernbanelinje, av båtar på sjøen, av fly i luftfart m.m.;
    Døme
    • politiet dirigerte trafikken;
    • det er størst trafikk fredagane;
    • livleg trafikk på fjorden
  2. det å sende eller frakte noko
  3. Døme
    • stor trafikk på telefonnettet;
    • livleg trafikk på torget
  4. forkasteleg framgangsmåte, verksemd
    Døme
    • lyssky trafikk
Artikkelside

tilburd

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt tilburðr; av bere (3 og til (3

Tyding og bruk

  2. (merkeleg) hending
Artikkelside

teknisk

adjektiv

Opphav

gjennom fransk, tysk, frå latin; jamfør teknikk

Tyding og bruk

  1. som gjeld teknikk (1), som gjeld fagleg utføring eller framgangsmåte;
    som gjeld praktisk gjennomføring og liknande
    Døme
    • teknisk sett var det bra;
    • ein teknisk fotballspelar – med god teknikk;
    • teknisk feil;
    • det er teknisk uråd å få det til
  2. som gjeld teknikk (2)
    Døme
    • elektroteknisk;
    • produksjonsteknisk;
    • teknisk skule, museum, prøvetur, tidsskrift;
    • den tekniske utviklinga

Faste uttrykk

  • teknisk knockout
    det at den eine parten i ein boksekamp ikkje kan halde fram sjølv om han ikkje er slått ut
  • teknisk terminologi
    faguttrykk
Artikkelside

teknikk

substantiv hankjønn

Opphav

fransk technique; frå gresk av tekhne ‘kunst, middel’

Tyding og bruk

  1. praktisk regel eller framgangsmåte i handverk, kunst, sport o a verksemd;
    praktisk (hand)lag, dugleik, tame
    Døme
    • lære ein teknikk;
    • fiolinisten hadde ein blendande teknikk;
    • fri teknikk – langrennstevling der ein kan velje stilart, dvs at det er tillate med skøyting
  2. måte å gå fram på når ein skal lage noko eller få maskinar og apparat til å verke;
    framgangsmåte, fagkunnskap, særleg med tanke på praktisk utnytting av naturkrefter, forskingsresultat, oppfinningar og liknande
    Døme
    • elektroteknikk;
    • produksjonsteknikk;
    • utvikle ein ny teknikk;
    • den moderne teknikken
Artikkelside

telegrafi

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

(framgangsmåte for) fjernoverføring av bodskap gjennom signal eller kodesystem
Artikkelside

telefoni

substantiv hankjønn

Opphav

fransk; jamfør telefon

Tyding og bruk

(framgangsmåte for) overføring av lyd eller tale med hjelp av elektrisk straum
Døme
  • trådlaus telefoni
Artikkelside

taktikk

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, mellomalderlatin; frå gresk taktike (tekhne) av tassein ‘ordne’

Tyding og bruk

  1. i militærstell: lære om gruppering og leiing av stridskrefter;
    jamfør strategi
  2. framgangsmåte for å nå eit bestemt mål
    Døme
    • følgje ein viss taktikk;
    • skifte taktikk
Artikkelside

strategi

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. planlegging av militære operasjonar
  2. framgangsmåte, opplegg for å nå eit mål
    Døme
    • ein strategi for å vinne valet
Artikkelside

stereotypi

substantiv hankjønn

Opphav

av stereo- og -typi

Tyding og bruk

  1. framgangsmåte i boktrykking for å lage avstøypingar til skriftsats eller klisjear til plater
  2. fast, stereotypt innslag i tala eller skrifta til ein person
Artikkelside

snu 2

verb

Opphav

norrønt snúa

Tyding og bruk

  1. transitivt: flytte, vende (3, 1)
    Døme
    • snu båten opp mot vinden;
    • snu ryggen til – òg: avvise;
    • snu høyet
    • dra rundt
      • snu slipesteinen
    • rengje (2
      • snu trøya;
      • vere god å snu orda sine – ordleggje seg godt
    • refleksivt:
      • snu seg i senga;
      • snu opp ned på noko;
      • snu på hovudet
  2. intransitivt: fare attende (same vegen som ein kom);
    Døme
    • snu heim att;
    • dei måtte snu for vêret;
    • snu og vende på alle ting – saumfare, vere kritisk
    • peike i ei viss lei
      • den sida som snur ut
    • dreie
      • vinden snudde

Faste uttrykk

  • snu om
    òg: endre framgangsmåte
Artikkelside
Side 6 av 8