Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 76 oppslagsord

ball 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt bǫllr ‘kule, ball’

Tyding og bruk

  1. (lett) kule av gummi, plast og liknande til å leike eller spele med
    Døme
    • sparke ballen langt;
    • dei liker å kaste ball;
    • ballen dunka i golvet
  2. slag, pasning, skot i ballspel
    Døme
    • vinne dei første ballane;
    • ein vanskeleg ball;
    • slå lange ballar inn i midten
  3. rundvoren klump;
    Døme
    • tulle kleda i hop i ein ball
  4. rundvoren kjøtfull del av kroppen

Faste uttrykk

  • ha ballar
    vere modig
  • ha mange ballar i lufta
    gjere mange ting på ein gong
  • kaste ball
    utveksle meiningar, jobbe seg fram mot ei løysing
    • sjefen treng nokon å kaste ball med
  • leggje ballen daud
    • stoppe ballen og få han til å liggje still (til dømes i fotball)
    • avslutte ei (vanskeleg) sak
  • spele ballen over til
    overgje neste trekk til
    • staten spelar her ballen over til kommunane
  • ta mannen i staden for ballen
    gå laus på personen i staden for saka
  • vere på ballen
    • om ballspel (2): vere i kontakt med ballen
      • spelaren var på ballen, men trefte ikkje reint
    • involvere seg aktivt i noko som skjer;
      ta initiativ, vere der det skjer
      • her forventar vi at statsråden er på ballen
Artikkelside

hage 2

haga

verb

Tyding og bruk

drive med hagearbeid
Døme
  • ho liker å hage
Artikkelside

haiking

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å haike (1)
Døme
  • ikkje alle liker haiking
Artikkelside

greie 1

substantiv hokjønn

Opphav

av greie (3

Tyding og bruk

  1. orden, skikk
    Døme
    • det er inga greie på dette
  2. reiskap, innretning, hjelperåd
    Døme
    • ei greie til å hakke med
  3. sak, tilhøve
    Døme
    • dette er gode greier;
    • innsatsen var ikkje rare greiene
  4. noko ein liker eller er flink til;
    spesialitet
    Døme
    • oppvask er ikkje hans greie

Faste uttrykk

  • få greie på
    få kjennskap til;
    få nyss om
    • når mor får greie på dette, skal det bli huskestove!
  • gjere greie for
    klargjere, forklare
    • dette skal dei gjere greie for
  • ha greie på
    ha kunnskap om eller kjennskap til;
    ha skjøn på
    • dette er forhold han ikkje har greie på
  • heile greia
    alt i hop
    • eg vart trøytt av heile greia
  • kva er greia?
    brukt for å spørje om korleis ein skal tolke ei nemnd hending eller ein nemnd situasjon
    • kva med den nye tv-serien, kva er greia?
    • kva er greia med kniv til dressingen?
  • og greier
    og kva det fører med seg;
    og sånn
    • vi budde på hotell og greier;
    • det var dans og greier
Artikkelside

grønt

substantiv inkjekjønn

Opphav

nøytrum av grøn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • eg liker grønt;
    • kle seg i grønt;
    • blande i litt grønt
  2. grøne planter;
    grønt lauv
    Døme
    • pynte med grønt;
    • grøfta var grodd til med grønt
  3. Døme
    • frukt og grønt;
    • vi bør få i oss meir grønt
Artikkelside

gamblar

substantiv hankjønn

Uttale

gæmˋblar

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

  1. person som gamblar;
  2. person som liker å ta sjansar
Artikkelside

djupdykke

djupdykka

verb

Tyding og bruk

  1. foreta eit djupdykk
    Døme
    • til glede for alle som vil djupdykke i havet
  2. i overført tyding: fordjupe seg i noko
    Døme
    • til deg som liker å djupdykke i fotballstatistikk
Artikkelside

digg 1

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

godteri, snop eller matrett som ein liker svært godt
Døme
  • kjøpe seg litt digg i kiosken;
  • lage pasta med digg
Artikkelside

baluba 2

substantiv hankjønn

Uttale

baluˊba

Opphav

av baluba (1

Tyding og bruk

Døme
  • ungdomen liker fart og baluba;
  • da saka vart rapportert inn, vart det baluba
Artikkelside

badenymfe

substantiv hokjønn

Opphav

opphavleg ‘ung kvinne som liker å bade’ jamfør nymfe (2)

Tyding og bruk

person som badar mykje
Artikkelside
Side 5 av 8