Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 48 oppslagsord

fe 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt fé

Tyding og bruk

  1. krøter, husdyr (særleg ku, sau og geit)
    Døme
    • gjete feet;
    • folk og fe
  2. Døme
    • ditt fe!
    • eg har vore eit fe!

Faste uttrykk

  • fe og frægd
    om norrøne forhold: rikdom og ære;
    jamfør frægd (1
    • vinne fe og frægd
  • norsk raudt fe
    dominerande storferase i Noreg;
    forkorta NRF
Artikkelside

esel

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom lågtysk, frå latin asinus; jamfør asen (1

Tyding og bruk

  1. brunt eller grått hovdyr med lange øyre, som er mindre enn ein hest;
    samnemning for villesel og halvesel
    Døme
    • vere sta som eit esel;
    • ri på eit esel
  2. dum person
    Døme
    • ditt esel!
Artikkelside

drikke 3

drikka

verb

Opphav

norrønt drekka

Tyding og bruk

  1. gje væske til kroppen gjennom munnen
    Døme
    • drikke eit glas vatn;
    • drikke kaffi;
    • han drakk mjølk til frukost
  2. nyte alkohol;
    misbruke alkohol
    Døme
    • dei drakk kvar helg;
    • drikke seg full;
    • drikke seg til mot;
    • ho lova seg sjølv aldri å begynne å drikke igjen
  3. om eldre forhold: feire høgtid eller merkedag med drikkelag
    Døme
    • drikke jul;
    • drikke bryllaup
  4. suge til seg
    Døme
    • han drakk sol og frisk luft

Faste uttrykk

  • drikke ei skål
    skåle (2
    • drikke ei skål for hell og lykke
  • drikke nokon under bordet
    skjenkje nokon så fulle at dei ikkje greier å stå på beina
  • drikke opp
    • drikke til det er tomt;
      tømme
      • du må drikke opp vatnet ditt før du får brus!
    • bruke alle pengane sine på alkoholhaldig drikke
      • han drakk opp heile løna si
Artikkelside

bøllefrø

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

unge som finn på ugagn;
Døme
  • slutt med det der, ditt vesle bøllefrø!
Artikkelside

beist

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom lågtysk, frå gammalfransk; av latin bestia ‘dyr, vilt dyr, udyr’

Tyding og bruk

  1. farleg, skremmeleg dyr;
    uvanleg stort dyr
    Døme
    • eit beist av ein bjørn
  2. husdyr;
    krøter, særleg storfe
  3. brukt som skjellsord om eller til folk eller dyr som vekkjer uvilje
    Døme
    • ditt beist!
    • eit pågåande beist av ein seljar
  4. noko som er uvanleg stort i sitt slag
    Døme
    • eit beist av ein maskin
Artikkelside

bandmål

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

langt målband av lerret eller stål som ein kan trekkje ut av behaldar og rulle inn att
Døme
  • du kan hengje bandmålet i beltet ditt
Artikkelside

avskum

substantiv inkjekjønn

Opphav

etter tysk Abschaum ‘noko som er skumma av, grums (som skal fjernast)'

Tyding og bruk

brukt nedsetjande om folk: pakk (2), utskot (3), slyngel
Døme
  • fyllebøtter og avskum;
  • ditt avskum!
Artikkelside

asen 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt asni; av latin asinus

Tyding og bruk

  1. særleg i bibelspråk: esel
  2. som skjellsord: tosk
    Døme
    • ditt asen du er!
Artikkelside
Side 5 av 5