Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 95 oppslagsord

motor

substantiv hankjønn

Uttale

moˊtor, i fleirtal motoˊrar; moˊtorar

Opphav

frå latin ‘igangsetjar’, av movere ‘setje i rørsle’

Tyding og bruk

  1. maskin som lagar om energi til mekanisk drivkraft
    Døme
    • motoren går;
    • motoren stoppa;
    • setje motoren i gang;
    • ha kluss med motoren
  2. i overført tyding: nokon eller noko som er den drivande krafta i ein prosess, eit system eller liknande;
    jamfør primus motor
    Døme
    • ho var motoren i kvinnerørsla
Artikkelside

gang

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt gangr; samanheng med gå (1

Tyding og bruk

  1. det å gå på føtene;
    Døme
    • gang kring juletreet;
    • gå den tunge gangen til kemneren;
    • kjenne nokon på gangen
  2. rekkje av steg i ei utvikling eller ein prosess
    Døme
    • livsens gang;
    • gangen i arbeidet;
    • gangen i filmen;
    • arbeidet går sin vande gang
  3. Døme
    • få gang i ølet;
    • setje gang på deigen
  4. gjæringsmiddel, gjær
  5. ytterrom mellom inngangsdør og andre rom i eit hus;
    smalt, langt rom til å gå gjennom (og med dører inn til andre rom);
    entré, korridor
    Døme
    • vente ute på gangen;
    • set skoa frå deg i gangen
  6. smal passasje eller veg
  7. tunnel, kanal, løp
    Døme
    • grave gangar i jorda
  9. Døme
    • ein gang mat;
    • ein gang sengeklede

Faste uttrykk

  • gå nokon/noko ein høg gang
    kunne måle seg med eller overgå noko eller nokon
    • dei gjekk sine forgjengarar ein høg gang;
    • skipet gjekk verdas flottaste cruiseskip ein høg gang
  • i gang
    i rørsle, i fart;
    i verksemd, i drift;
    i gjenge
    • toget er i gang;
    • setje klokka i gang;
    • kome i gang med arbeidet;
    • krigen er i full gang;
    • få i gang nye kurs
  • på gang
    i emning
    • noko var på gang
Artikkelside

omsetjing, omsetting

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • drive med omsetjing frå framande mål
  2. omsett litteratur
    Døme
    • gje ut mange omsetjingar
  3. kjøp og sal av varer og andre verdiar;
  4. samla sum av det eit føretak har selt for (i ein periode);
  5. mengd stoff som passerer ein kjemisk eller metallurgisk prosess i eit visst tidsrom;
Artikkelside

omsetnad

substantiv hankjønn

omsetning

substantiv hokjønn

Opphav

av omsetje

Tyding og bruk

  1. kjøp og sal av varer og andre verdiar
    Døme
    • omsetnad av aksjar
  2. samla sum av det eit føretak har selt for i ein periode
    Døme
    • firmaet har ein omsetnad på 10 mill. kroner i året
  3. mengd stoff som passerer ein kjemisk eller metallurgisk prosess i eit visst tidsrom
Artikkelside

omstillingsprosess

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

prosess som fører med seg omstilling
Døme
  • ha erfaring frå arbeid med omstillingsprosessar
Artikkelside

nettdugnad

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

prosess der ein gjennom internett (1) får nødvendige tenester, idear eller innhald ved å hente inn bidrag frå ei stor gruppe menneske;
jamfør dugnad
Døme
  • filmen vart finansiert gjennom ein nettdugnad
Artikkelside

mogningsprosess, modningsprosess

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

prosess der noko eller nokon mognar
Døme
  • eg måtte gjennom ein lang mogningsprosess før eg var klar for å ta dette valet
Artikkelside

maskineri

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå fransk; jamfør maskin

Tyding og bruk

  1. samnemning på maskinar eller maskindelar som verkar saman
    Døme
    • produksjonen stansa fordi maskineriet svikta
  2. innvikla apparat;
    samansett organisasjon
    Døme
    • valkampen er eit svært maskineri

Faste uttrykk

  • sand i maskineriet
    noko som får til dømes ein prosess eller eit arbeid til å gå tungt og trått
Artikkelside

sand i maskineriet

Tyding og bruk

noko som får til dømes ein prosess eller eit arbeid til å gå tungt og trått;
Artikkelside

CO2-nøytral

adjektiv

Opphav

av CO2 (1

Tyding og bruk

som korkje aukar eller minskar mengda av karbondioksid i atmosfæren, ved at mengda CO2-utslepp svarer til mengda CO2 som blir bunden opp (i same prosess eller krinsløp)
Døme
  • CO2-nøytralt drivstoff
Artikkelside
Side 3 av 10