Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 50 oppslagsord

ein 3

determinativ kvantor

Opphav

same opphav som ein (2

Tyding og bruk

brukt til å nemne eit einskilt individ, eksemplar eller liknande
Døme
  • det kom ein mann, ei kone og eit barn;
  • eit stort hus;
  • han er ein ny Garborg;
  • eg ser etter ein lege
Artikkelside

kvinnfolk

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt kvennfolk

Tyding og bruk

kvinne, kvinnemenneske
Døme
  • mannfolk og kvinnfolk;
  • få fleire kvinnfolk med i laget;
  • to kvinnfolk, ei gammal kone og ei ungjente;
  • ha drag på kvinnfolka;
  • ha seg kvinnfolk
Artikkelside

krokete

adjektiv

Opphav

norrønt krókóttr; av krok

Tyding og bruk

  1. som det er krok(ar) på;
    bøygd, bogen
    Døme
    • eit krokete tre;
    • ei gammal, krokete kone;
    • ein krokete veg;
    • le seg krokete
  2. Døme
    • gjere seg krokete
Artikkelside

fagnakone

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

Artikkelside

komtesse

substantiv hokjønn

Opphav

frå fransk , av comte ‘greve’

Tyding og bruk

  1. (tittel for) kone til greve
  2. (tittel for) ugift dotter av greve
Artikkelside

konebunad

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

om eldre forhold: bunad (1) (med eller utan hovudpynt) for gift kvinne;
jamfør kone (1)
Artikkelside

kjerring

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt kerling, av karl ‘kar’

Tyding og bruk

  1. gift kvinne;
    Døme
    • få seg kjerring;
    • kjerringa på garden;
    • kjerring og ungar
  2. gammal eller aldrande kvinne
    Døme
    • kjerringar med strikketøy i hendene
  3. nedsetjande: vrang og usympatisk kvinne;
    umandig mann
    Døme
    • vere i ferd med å bli ei sur, gammal kjerring;
    • han ville ikkje vere kjerring
  4. i idrett: fall, særleg i skihopp
    Døme
    • gjere ei kjerring

Faste uttrykk

  • kjerringa mot straumen
    vrang og eigensindig person
  • kome som julekvelden på kjerringa
    kome brått på
  • reise kjerringa
    kome sterkt tilbake etter eit nederlag
Artikkelside

få svarthue

Tyding og bruk

bli kone;
Sjå: svartluve
Artikkelside

få svarthue

Tyding og bruk

bli kone;
Sjå: svartlue
Artikkelside

hustru

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt hústrú; same opphav som husfrue

Tyding og bruk

kvinneleg ektefelle;
kone
Artikkelside
Side 2 av 5