Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
187 treff

Bokmålsordboka 68 oppslagsord

Nynorskordboka 119 oppslagsord

artskryssing

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å krysse eit individ frå ei art med eit individ frå ei anna art
Artikkelside

villgås

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

(individ av) ei art gås som lever fritt
Artikkelside

forplantingscelle, forplantningscelle

substantiv hokjønn

forplantingsselle, forplantningsselle

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

celle som ber arvestoff og kan lage nye individ
Artikkelside

forvandling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å forvandle eller bli forvandla;
    Døme
    • gjennomgå ei forvandling;
    • den enorme forvandlinga landet har gått gjennom dei siste åra
  2. i zoologi: utvikling gjennom larvestadium og puppestadium til vakse individ;
    Døme
    • forvandlinga frå larve til sommarfugl
Artikkelside

feromon

substantiv inkjekjønn

Opphav

av gresk pherein ‘bere’ og hormon

Tyding og bruk

kjemisk stoff som ein organisme gjev frå seg til omgjevnadene, og som påverkar andre individ av same art;
Døme
  • insekt som kommuniserer ved hjelp av feromon
Artikkelside

åtselbille

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. i fleirtal: familie av ordenen biller som femner om individ som i regelen har litt korte dekkvenger og veidehorn som er noko tjukke i spissen;
    Silphidae
  2. insekt av åtselbillefamilien, jamfør tyd 1

Faste uttrykk

  • gråsvart åtselbille
    bille(art) i familien åtselbiller som et på blad av ymse slag rotvekstar og andre planter;
    Blitophaga opaca
Artikkelside

åreveng

substantiv hankjønn

årevenge, årevengje

substantiv hokjønn

Opphav

av åre (2

Tyding og bruk

  1. i fleirtal: orden av klassa insekt som femner om individ (m a bier, kvefs, maur) med heil omskaping, bitande munndelar og to par tynne, hinnevorne venger med eit forgreina nett av årer (jf II år 8);
    Hymenoptera
  2. i eintal: insekt av ordenen årevenger;
    sjå åreveng 1
Artikkelside

øksle

øksla

verb

Opphav

norrønt ǿxla; av øksel

Tyding og bruk

avle fram, reprodusere;
auke, føre vidare, nye opp att (ei art av individ) med å bli (eller gje) opphav til nye individ
Døme
  • øksle buskapen – nye opp att buskapen med å setje på ungfe;
  • tægene på jordbærplanta tener m a til å øksle planta

Faste uttrykk

  • øksle seg
    forplante seg, formeire seg
    • lemena økslar seg snøgt somme år
Artikkelside

yngel

substantiv hankjønn

Opphav

av yngle

Tyding og bruk

  1. helst kollektivt: avkom av visse dyr, særleg av mindre arter med talrikt avkom, til dømes fisk
    • fiskeyngel;
    • dei tenkte sleppe yngel i det fisketomme vatnet
  2. òg brukt om einskilt individ:
    • ein stor yngel kan sluke ein mindre
  3. òg kollektivt, nedsetjande om menneske
Artikkelside

vernegud

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i religionshistorie: gud som vernar eit individ eller ei stamme
Artikkelside
Side 8 av 12