Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
73 treff

Bokmålsordboka 18 oppslagsord

Nynorskordboka 55 oppslagsord

volle 3

volla

verb

Opphav

av voll (1

Tyding og bruk

breie, spreie, leggje, strekkje ut over marka til tørking eller bleiking
Døme
  • volle høy;
  • volle ei not;
  • volle torv
Artikkelside

verdioppskriving

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

Døme
  • verdioppskriving av den tyske marka
Artikkelside

vatne

vatna

verb

Opphav

norrønt vatna

Tyding og bruk

  1. slå eller sprute vatn over
    Døme
    • vatne blomstrane;
    • vatne marka, plenen, åkeren
    • bløyte, leggje i vatn
      • vatne (ut) salt kjøt
    • i overført tyding:
      • eit utvatna emne – eit emne som har vore drøfta i det uendelege
  2. gje vatn;
    Døme
    • vatne krøtera
  3. om islagd elv, vatn eller liknande: skyte opp vatn
    Døme
    • det vatnar;
    • fjorden vatnar opp

Faste uttrykk

  • vatne treverk
    væte det for å få fibrane til å svelle før pussing, sliping
Artikkelside

tåne

tåna

verb

Opphav

norrønt þána; av tå (2

Tyding og bruk

  1. bli snøberr
    Døme
    • marka tånar
  2. Døme
    • snøen tånar
Artikkelside

trysje

trysja

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

av tros

Tyding og bruk

  1. Døme
    • kvisten trys
  2. falle (ned) i bitar;
    Døme
    • bitane trys (ned)
  3. Døme
    • det trys med makk
  4. samle opp, sanke (til dømes kvist);
    reinske, rydje (marka, golvet) for kvist
    Døme
    • trysje ved;
    • trysje vollen
  5. Døme
    • trysje kvist
  6. drive (på) med ofse;
    Døme
    • kva trys du med?

Faste uttrykk

  • trysje på
    arbeide hardt
Artikkelside

tue, tuve

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt þúfa

Tyding og bruk

  1. liten kuv, rund topp på marka
    Døme
    • bærtue;
    • grastue;
    • jordtue;
    • hoppe frå tue til tue i myra;
    • lita tue kan velte stort lass – ein småting kan gjere stor skade
  2. oppbygd, rund haug
    Døme
    • høytue;
    • maurtue;
    • samle høyet i tuer

Faste uttrykk

  • sitje trygt på tuva si
    ha sitt på det tørre, vere trygg sjølv
Artikkelside

triangelpunkt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

punkt avmerkt i marka, innmålt og koordinatfastsett med triangulering og nytta som fastpunktgrunnlag ved kartlegging;
trigonometrisk punkt
Artikkelside

tau

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt tog

Tyding og bruk

reip (tjukkare enn snor, men tynnare enn trosse)
Døme
  • hampetau;
  • hoppetau;
  • dra, trekkje tau – om to personar el. to lag: dra i kvar sin ende av eit tau som styrkeprøve

Faste uttrykk

  • hoppe tau
    barneleik: hoppe over tau som blir svinga av ein sjølv el. av to andre i høge bogar over hovudet på ein og ned mot marka
Artikkelside

svellkule

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

oppkuva svell, særleg der marka hallar
Artikkelside

studium

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt studium; latin eigenleg ‘flid, ihuge’

Tyding og bruk

det å studere
Døme
  • eit vitskapleg studium;
  • vere ferdig med studia ved universitetet;
  • eit lukka el. stengt studium – studium der ein må fylle særlege krav for å bli oppteken som student;
  • det gamle kartet er eit studium verdt;
  • gjere studium i marka – sjå mark (1, 2)
Artikkelside
Side 4 av 6