Avansert søk

Ett treff

Nynorskordboka 112 oppslagsord

hale 3

hala

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt hala; av lågtysk halen

Tyding og bruk

trekkje eller dra med lange, kraftige tak
Døme
  • hale i kvar sin ende av tauet;
  • hal i og dra!
  • dei halte og drog av alle krefter;
  • hale opp den eine makrellen etter den andre;
  • hale av stad med nokon;
  • eg måtte hale svara ut av henne

Faste uttrykk

  • hale i land
    få i stand til slutt;
    berge
    • hale sigeren i land
  • hale innpå
    ta innpå;
    nærme seg
    • konkurrenten haler innpå i den siste bakken før mål
  • hale ut
    strekkje, forlengje
    • hale ut tida

hale 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt hali

Tyding og bruk

  1. bøyeleg, ofte lang og smal, kroppsdel i bakenden på visse dyr;
    Døme
    • logre med halen
  2. noko som minner om ein hale (1, 1)
    Døme
    • draken hadde ein lang hale;
    • halen på flyet vart øydelagd;
    • kometen hadde ein lang, lysande hale
  3. noko som følgjer etter noko
    Døme
    • dei hadde ein hale med ungar etter seg

Faste uttrykk

  • med halen mellom beina
    som vik unna;
    skamfull, engsteleg
    • stikke av med halen mellom beina

hale 2

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør lågtysk hall ‘tørr, mager’

Tyding og bruk

  1. alfure som har vakse seint og er tørka på rota

gitau

substantiv inkjekjønn

Uttale

giˊtau

Opphav

frå lågtysk; eller nederlandsk

Tyding og bruk

tau eller talje til å hale skautet på råsegl opp under råa med;
tau til å hale (gaffel)segl inn til masta med

heise opp

Tyding og bruk

lyfte eller hale opp;
Sjå: heise
Døme
  • heise tønna opp med eit tau;
  • heise opp skjørtet;
  • heise opp akslene

dra ut

Tyding og bruk

Sjå: dra
  1. vare lenge
  2. hale ut
    Døme
    • dra ut tida

hale ut

Tyding og bruk

strekkje, forlengje;
Sjå: hale
Døme
  • hale ut tida

hale i land

Tyding og bruk

få i stand til slutt;
berge;
Sjå: hale
Døme
  • hale sigeren i land

hale/dra i land

Tyding og bruk

få i stand til sist;
berge;
Sjå: land
Døme
  • hale i land sigeren;
  • dei drog prosjektet i land

hale innpå

Tyding og bruk

ta innpå;
nærme seg;
Sjå: hale, innpå
Døme
  • konkurrenten haler innpå i den siste bakken før mål