Avansert søk

Ett treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

from

adjektiv

Opphav

frå lågtysk ‘dyktig, tapper, rettskaffen’; samanheng med fram

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ein from kristen
  2. Døme
    • vere from som eit lam;
    • gjere seg from

Faste uttrykk

  • fromt ynske
    ynske som ein nesten ikkje ventar vil bli oppfylt
    • det er berre eit fromt ynske

fromleik

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

det å vere from;

gudeleg, gudleg

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som gjeld eller kjem frå Gud;
    Døme
    • gudelege møte;
    • gudeleg lesnad;
    • ei gudeleg vekking
  2. Døme
    • eit gudeleg menneske;
    • eit gudeleg sinn

gudfryktig

adjektiv

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

som fryktar Gud;
truande, from
Døme
  • gudfryktige menneske;
  • ein gudfryktig heim
  • brukt som adverb
    • leve gudfryktig

frum 1

adjektiv

Opphav

av lågtysk vrome; same opphav som from og samanheng med frum-

Tyding og bruk

due

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt dúfa; tyding 2 frå engelsk

Tyding og bruk

  1. fugl i familien Columbidae med kort nebb og sitjefot
    Døme
    • ei due landa på gesimsen bortanfor;
    • from som ei due
  2. i overført tyding: fredsvenleg talsperson med vilje til å samarbeide, særleg politikar; til skilnad frå hauk (1, 2)
  3. skyteskive som blir kasta opp i lufta

Faste uttrykk

  • hauk og due
    leik der éin deltakar skal prøve å fange dei andre

fromme

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk; av from

Faste uttrykk

  • på lykke og fromme
    på vona, på slump, som vågnad
    • gjere noko på lykke og fromme

helgen

substantiv hankjønn

Opphav

av gammallågtysk (thie) helagon ‘(dei) heilage’

Tyding og bruk

  1. i den katolske kyrkja: avliden (1) person som er kjend heilag og blir dyrka religiøst;
    Døme
    • ho vart kåra til helgen etter at ho døydde
  2. from (1) og asketisk person
    Døme
    • han hadde slett ikkje vore nokon helgen
  3. opphøgd ideal (1, 2)
    Døme
    • han er ein helgen for fansen

skinheilag

adjektiv

Opphav

etter tysk; av skin-

Tyding og bruk

som gjev seg ut for å vere from og gudleg;

pietisme

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør pietet

Tyding og bruk

  1. protestantisk vekkingsrørsle frå kring 1700 med vekt på personleg gudstru og ein from levemåte
  2. i Noreg: kristen lekmannsrørsle som vart grunnlagd kring 1800, og som legg vekt på personleg omvending og eit fromt gudsliv
  3. trongsynt, livsfiendtleg kristendom