Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 144 oppslagsord

sympatetisk blekk

Tyding og bruk

usynleg blekk som kan framkallast på ymse måtar;

ymse seg

Tyding og bruk

vere tvilrådig, tvike; tenkje seg om;
Sjå: ymse

gråsvart åtselbille

Tyding og bruk

bille(art) i familien åtselbiller som et på blad av ymse slag rotvekstar og andre planter;
Blitophaga opaca;

vått vatn

Tyding og bruk

vatn som inneheld ymse stoff som minkar overflatespenninga;
Sjå: våt

tartar, tatar

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt tattarar fleirtal, opphavleg av tyrkisk tata, nemning for mongolsk folkestamme, frå gresk Tartaros ‘helvete’; samanheng med tater

Tyding og bruk

person som høyrer til visse tyrkiske folk på Krim, i Tataria i Russland og i ymse mindre strøk i Sibir

hustelefon

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. særleg om eldre forhold: telefonanlegg mellom ymse stader i same huset

haus

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt hauss

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ha vit i hausen
  2. vit, åndsevner, godt hovud
    Døme
    • det er haus på den guten
  3. hovudstykke på ymse ting;
  4. liten bergknatt

hjartebank

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

jamfør bank (3

Tyding og bruk

det at ein kjenner hjarteslaga sterkare på grunn av auka hjarteverksemd (til dømes ved ymse (nervøse) sjukdomar, stor påkjenning og liknande)

hane

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt hani

Tyding og bruk

  1. hanndyr av tamhøns eller ymse andre arter av hønsefuglar
    Døme
    • hane og høne;
    • hanen gol for tredje gong
  2. ting som har (eller opphavleg har hatt) form som liknar ein hane (1)
    Døme
    • hanen på mønet snur seg etter vinden;
    • hanen på børsa var slått sund;
    • skifte ut hanen

Faste uttrykk

  • den raude hanen gjel
    det brenn;
    det er brann
    • brannvernet har plikt til å rykkje ut når den raude hanen gjel
  • einaste hanen i korga
    einaste mannen blant fleire kvinner
  • før hanen gjel
    svært tidleg
    • vere oppe før hanen gjel
  • stolt/kry/byrg som ein hane
    svært stolt

hanefot

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. fot på hane
  2. to eller fleire korte tau, kjettingar eller liknande som frå eit felles punkt går ut i ymse retningar