Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 162 oppslagsord

lagspel

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. spel (1, 2) som er lagidrett
    Døme
    • fotball og handball er lagspel
  2. Døme
    • sigeren kom av godt lagspel;
    • dei fekk til eit godt lagspel i kommunen
Artikkelside

mens 2

subjunksjon

Opphav

same opphav som norrønt meðan ‘med det at’; opphavleg medan

Tyding og bruk

  1. innleier ei leddsetning som uttrykkjer at noko skjer samstundes;
    samstundes som;
    Døme
    • dei prata mens dei venta
  2. innleier ei leddsetning som uttrykkjer motsetning;
    Døme
    • ho er høg, mens han er ganske låg;
    • mens ho likar å lese, liker eg best å spele fotball
Artikkelside

kickoff

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Uttale

kikˊåf

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

  1. spark (3 som set i gang ein (fotball)kamp;
    Døme
    • den første skåringa kom to minutt etter kickoff
  2. arrangement som markerer starten på noko;
    Døme
    • dette var kickoffen for valkampen;
    • heile jobben var samla for kickoff på onsdag
Artikkelside

på lissa

Tyding og bruk

i fotball: på skotklar fot;
Sjå: lisse
Døme
  • han fekk ballen på lissa og sette han i målet
Artikkelside

lisse

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom tysk; frå latin licium ‘tråd’

Tyding og bruk

tynn snor eller reim til å snøre fottøy med eller brukt til pynt på klede
Døme
  • ho tok på seg skoa og knytte lissene;
  • kufta er pynta med lisser og vovne band

Faste uttrykk

  • på lissa
    i fotball: på skotklar fot;
    jamfør lissepasning (1)
    • han fekk ballen på lissa og sette han i målet
Artikkelside

lissepasning

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

  1. i fotball: perfekt pasning
    Døme
    • han fekk ei lissepasning i det siste minuttet av omgangen
  2. i overført tyding: handling eller ytring som passar perfekt for ein bestemt mottakar
    Døme
    • budsjettforslaget er ei lissepasning til politikarane
Artikkelside

kvinnefotball

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

fotball spela av kvinner
Artikkelside

indirekte

adjektiv

Opphav

av latin indirectus, ‘ikkje rett’

Tyding og bruk

  1. ikkje direkte;
    som skjer via mellomledd
  2. som ikkje blir uttrykt direkte, men som ein må forstå ut frå samanhengen
    Døme
    • ho kritiserte leiinga indirekte

Faste uttrykk

  • indirekte frispark
    i fotball: frispark som ein ikkje kan skyte direkte i mål, men som må til ein annan spelar først
  • indirekte lys
    lys som blir reflektert
  • indirekte objekt
    setningsledd som uttrykkjer den eller det som verbalhandlinga skjer til gagn eller skade for
    • i setninga ‘eg gav jenta ei bok’ er ‘jenta’ indirekte objekt
  • indirekte prov
    • i logikk: prov for at ein påstand er rett, ved å vise at det motsette av det som skal provast, er meiningslaust
  • indirekte skatt
    skatt (3) som ikkje blir lagd på inntekt, til dømes toll og avgifter
  • indirekte tale
    attgjeving med eigne ord av noko ein annan har sagt
  • indirekte val
    val gjennom valmenn
Artikkelside

industri

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk; frå latin industria ‘verksemd’

Tyding og bruk

  1. næringsverksemd som går ut på organisert omlaging av råemne;
    framstilling av varer i fabrikk
    Døme
    • kraftkrevjande industri;
    • industri og handverk;
    • industrien er viktig for landsdelen
  2. Døme
    • industrien slit med å rekruttere nok folk
  3. verksemd med stort omfang
    Døme
    • fotball har blitt ein industri
Artikkelside

indirekte frispark

Tyding og bruk

i fotball: frispark som ein ikkje kan skyte direkte i mål, men som må til ein annan spelar først;
Sjå: indirekte
Artikkelside
Side 5 av 17