Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 47 oppslagsord

vesterhavsøy

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

i bunden form fleirtal, i norrøn tid: dei øyane i vest som vart koloniserte frå Noreg i vikingtida og seinare, det vil seie Shetland, Orknøyane, Hebridane, Man, Færøyane (og Island)
Døme
  • Noreg med Vesterhavsøyane
Artikkelside

traktement

substantiv inkjekjønn

Uttale

-manˊg

Opphav

gjennom tysk, frå mellomalderlatin av, latin tractare; sjå traktere

Tyding og bruk

  1. mat og/eller drikke som blir servert;
    spandering
    Døme
    • få (godt) traktement
  2. behandling(småte)
    Døme
    • bli utsett for litt av eit traktement
Artikkelside

temperament

substantiv inkjekjønn

Uttale

òg -manˊg

Opphav

av latin temperamentum ‘blanding (av kroppsvæskene) i rett høve’

Tyding og bruk

  1. grunnpreg i kjenslelivet til eit individ;
    karakteristisk måte å vere og reagere på;
    Døme
    • ha eit roleg temperament
  2. det å vere livleg eller oppfarande;
    livleg, intenst kjensleliv
    Døme
    • ho har jammen temperament!
Artikkelside

supplement

substantiv inkjekjønn

Uttale

el. -manˊg

Opphav

fransk

Tyding og bruk

  1. (utfyllande) tillegg
    Døme
    • dei siste opplysningane var meinte som eit supplement
  2. utfyllande tillegg til ei bok, eit verk
Artikkelside

ståman

substantiv hokjønn

Opphav

av stå (3

Tyding og bruk

kort oppståande man
Artikkelside

sortiment

substantiv inkjekjønn

Uttale

el. -manˊg

Opphav

frå italiensk; samanheng med sort

Tyding og bruk

utval (av varer)
Artikkelside

reglement

substantiv inkjekjønn

Uttale

utt -manˊg

Opphav

fransk av regler ‘ordne’

Tyding og bruk

samling av forskrifter, (ordens)reglar
Døme
  • følgje reglementet
Artikkelside

raffinement

substantiv inkjekjønn

Uttale

utt -manˊg

Tyding og bruk

det å vere raffinert;
utspekulert påfunn
Døme
  • ha sans for raffinement
Artikkelside

men 2

konjunksjon

Opphav

frå svensk og, dansk, innverknad frå lågtysk men, man ‘berre, unnateke’; same opphav som med (3

Tyding og bruk

  1. brukt til å jamstille ord, setningsledd og setningar og uttrykkje motsetnad, innvending, innskrenking og liknande
    Døme
    • han er ikkje lys, men mørk;
    • dei håpte på solskin, men det vart regn;
    • arbeide raskt, men unøyaktig
    • og (likevel)
      • det var lite, men godt;
      • sist, men ikkje minst;
      • eit glas til, takk, men kaldt!
  2. brukt til å innleie eit brot på samanhengen
    Døme
    • ja, det er nok eit viktig poeng, men vi må kome tilbake til hovudsaka
  3. brukt i uttrykk for undring, oppmoding, utolmod, ofte i utrop og spørsmål;
    Døme
    • men i all verda, kva er dette?
    • men du må da ikkje bli ståande der!
Artikkelside

fennoman

substantiv hankjønn

Opphav

sjå -man (1

Tyding og bruk

tilhengjar av nasjonalspråkleg (ikkje-svensk) rørsle i Finland
Artikkelside
Side 4 av 5