Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 505 oppslagsord

pelle

pella

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

same opphav som pele

Faste uttrykk

  • pelle seg ...
    med stadadverb: kome seg, ha seg (bort, heim, attende, unna, ut);
    kare seg
    • pelle seg heim att
Artikkelside

preklusivt proklama

Tyding og bruk

offentleg kunngjering om at krav, særleg i dødsbu, fell bort dersom dei ikkje blir melde i rett tid;
Sjå: preklusiv
Artikkelside

preklusiv

adjektiv

Opphav

av prekludere

Faste uttrykk

  • preklusivt proklama
    offentleg kunngjering om at krav, særleg i dødsbu, fell bort dersom dei ikkje blir melde i rett tid
Artikkelside

gong 1

substantiv hankjønn

Opphav

av gå (1; same opphav som gang

Tyding og bruk

  1. einskilt tilfelle da noko hender
    Døme
    • det var ein gong ein konge;
    • ein gong i neste månad;
    • det hende mange gonger at …;
    • ein sjeldan gong;
    • enda ein gong;
    • ein gong til;
    • mang ein gong;
    • nokre gonger;
    • kvar einaste gong;
    • dei treftest einkvan gongen;
    • denne gongen var det ho som vann;
    • førre gongen tapte ho;
    • neste gong går det betre;
    • det er siste gongen eg gjer det;
    • eg var der for første gong
  2. brukt om kvar einskild oppattaking av viss mengd eller storleik, ofte som uttrykk for multiplikasjon
    Døme
    • Noreg er åtte gonger større enn Danmark;
    • vi fiska tre gonger så mykje som dei;
    • tre gonger tre er ni
  3. Døme
    • ein gong med øl

Faste uttrykk

  • ein gong imellom
    av og til, stundom
    • dei reiste bort ein gong imellom
  • ender og gong
    somme tider;
    stundom
  • for éin gongs skyld
    berre denne eine gongen
  • gong og annan
    somme tider;
    stundom
  • gong på gong
    stadig vekk
  • med éin gong
    straks
  • om gongen
    så mykje eller så mange (av det som er nemnt) for kvar einskild gong
    • kome to og to om gongen;
    • vere vald for fire år om gongen
  • på éin gong
    samstundes
  • éin gong for alle
    slik at ein ikkje treng ta det opp att meir
    • seie det éin gong for alle;
    • betale éin gong for alle
Artikkelside

òg, og 1

adverb

Uttale

å; åg

Opphav

same opphav som og (2

Tyding og bruk

brukt trykksterkt etter det ordet eller den samanhengen det knyter seg til: au (2, attåt (3), dertil, dessutan, med (2, 14);
jamfør også
Døme
  • eg òg;
  • dei òg skulle bort;
  • vi vil òg vere med;
  • ho hadde vore der òg;
  • fanden òg!
Artikkelside

fjas

substantiv inkjekjønn

Opphav

jamfør fjase

Tyding og bruk

  1. Døme
    • fare med fjas

Faste uttrykk

  • tant og fjas
    formålslaust påfunn;
    tøys og moro
    • revyen var berre tant og fjas;
    • kaste bort tida på tant og fjas
Artikkelside

tant og fjas

Tyding og bruk

formålslaust påfunn;
tøys og moro;
Sjå: fjas, tant
Døme
  • revyen var berre tant og fjas;
  • kaste bort tida på tant og fjas
Artikkelside

pakke i hop

Tyding og bruk

Sjå: pakke
  1. samle og leggje i ei veske, kasse eller liknande;
    rydde og leggje bort
    Døme
    • pakke i hop sakene sine
  2. avslutte ei verksemd;
    gje opp
    Døme
    • viss vi ikkje får fleire kundar, kan vi like godt pakke i hop
Artikkelside

pakte bort

Tyding og bruk

leige bort gardsbruk eller jordstykke;
Sjå: pakte
Artikkelside

pakke seg

Tyding og bruk

Sjå: pakke
  1. samle seg til ein tett masse
    Døme
    • snøen pakkar seg
  2. med retningsadverb: ha seg unna;
    kome seg bort
    Døme
    • pakk deg ut herfrå!
    • dei fekk ordre om å pakke seg bort
Artikkelside
Side 4 av 51