Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 42 oppslagsord

gate 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt gata; same opphav som gote (1

Tyding og bruk

  1. ferdselsveg i by eller tettstad med hus på sidene;
    forkorta g. i adresser
    Døme
    • ei lang gate;
    • gå gate opp og gate ned;
    • krysse gata;
    • det er mykje folk i gatene;
    • handle i butikken rett over gata
  2. snauhogge belte i skogen
    Døme
    • lage ei gate for kraftleidningane
  3. geil (1, 1) for krøter

Faste uttrykk

  • gå på gata
    prostituere seg
  • i same gata
    i same kategorien
  • mannen i gata
    typisk representant for folket;
    folk flest
  • på open gate
    i full offentlegheit så forbipasserande kan sjå det
    • ranet skjedde på open gate
  • setje på gata
    gjere huslaus; seie opp (leigetakar)
Artikkelside

fut

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom lågtysk; frå latin

Tyding og bruk

  1. om eldre forhold: politiembetsmann og skatteoppkrevjar i eit landdistrikt;
    lokal representant for ein lensherre
  2. eldre nemning for tenestemann eller embetsmann
Artikkelside

valkrins

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

område der dei røysteføre saman vel representant(ar)
Artikkelside

utsending 2

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. utsend representant;
    Døme
    • utsendingane til landsmøtet
Artikkelside

type 1

substantiv hankjønn

Opphav

gresk typos ‘slag, preg (på mynt)’ av typtein ‘slå’

Tyding og bruk

  1. bestemt slag, art, kategori, utgåve, variant (av fleire individ, ting, fenomen eller liknande);
    einskild representant for art, kategori osv.
    Døme
    • blodtype;
    • flytype;
    • genotype;
    • mennesketype;
    • skrifttype;
    • vevstype;
    • ein ny type syklar;
    • alle typar (av) ost;
    • ski av gammal, vanleg, moderne type;
    • folk av typen «eg veit best»;
    • den typen folk liker eg ikkje;
    • han er typen på ein vellykka forretningsmann – ein typisk;
    • skape typar i diktverk – særmerkte personar;
    • eventyra har gjerne typar – særmerkte og forenkla personar
  2. Døme
    • han er ein artig, underleg type;
    • kva heiter typen ho er saman med?
    • nokre skumle typar
  3. (avtrykk av) støypt eller utskoren bokstav eller anna teikn til å prente av på papir eller liknande
    Døme
    • skifte typar i skrivemaskinen, setjemaskinen;
    • skrift i store, små, feite, vanlege typar

Faste uttrykk

  • ikkje min type
    ikkje etter min smak (særleg med tanke på kjærleiksforhold)
  • litt av ein type
    særprega, fargerik karakter
Artikkelside

tingrepresentant

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Artikkelside

tillitskvinne

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

kvinne med tillitsombod;
kvinne vald til representant for ei gruppe
Døme
  • tillitskvinne for sjåførane, klassa
Artikkelside

stortingskomite, stortingskomité

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

kvar av dei tolv faste komiteane i Stortinget som kvar representant er med i ein av;
Artikkelside

sofist

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. omvandrande lærar i den gamle gresktalande verda;
    representant for ei retning i gresk filosofi som la mykje vekt på språkteori og etikk
  2. spissfindig, utkropen person
Artikkelside

samarbeidsutval

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

rådgjevande og samordnande skuleutval med representantar frå elevane, foreldra, lærarane og dei andre tilsette, i tillegg til rektor og ein representant frå skulestyret
Artikkelside
Side 3 av 5