Avansert søk

11 treff

Bokmålsordboka 4 oppslagsord

vesal

adjektiv

Opphav

norrønt vesall, samme opprinnelse som sæl

Betydning og bruk

  1. sped, liten, svak;
    skrøpelig
    Eksempel
    • veik og vesal;
    • være vesal i fingrene
  2. dårlig, ussel, elendig
    Eksempel
    • et vesalt verk

vesle

adjektiv

Opphav

beslektet med vesal

Betydning og bruk

oftest i bestemt form: med ganske begrenset størrelse, omfang eller mengde;
jamfør liten (1)
Eksempel
  • den vesle gutten;
  • den vesle jenta
  • brukt som substantiv:
    • miste det vesle en har

vesaldom

substantiv hankjønn

Opphav

av vesal og -dom

Betydning og bruk

  1. elendig tilstand;
    armod, nød
    Eksempel
    • det var bare vesaldommen i det huset
  2. Eksempel
    • kjempe mot svik og vesaldom

usæl

adjektiv

Opphav

norrønt úsæll; samme opprinnelse som ussel og beslektet med vesal

Betydning og bruk

  1. arkaiserende: ulykkelig
  2. Eksempel
    • du er usæl;
    • det var usælt(litt) nifst

Nynorskordboka 7 oppslagsord

vesal

adjektiv

Opphav

norrønt vesall; same opphav som sæl

Tyding og bruk

  1. liten, tynn, veik;
    kraftlaus, skrøpeleg
    Døme
    • vere veik og vesal;
    • vere vesal i fingrane;
    • kjenne seg vesal av frost
  2. dårleg, ussel, ring
    Døme
    • eit vesalt verk

ynke

ynka

verb

Opphav

jamfør norrønt aumka, av aumr ‘elendig’

Tyding og bruk

ha vondt av, synast synd i;
jamfør ynkast
Døme
  • ho såg så vesal ut, han kunne ikkje anna enn ynke henne

Faste uttrykk

  • ynke seg
    jamre seg, klage seg
    • han var så sjuk at han låg berre og ynka seg

vesle

adjektiv

Opphav

bunden form av norrønt vesall; jamfør vesal

Tyding og bruk

oftast i bunden form: med heller avgrensa storleik, omfang eller mengd;
jamfør liten (1)
Døme
  • den vesle guten;
  • den vesle jenta;
  • det uskuldige vesle barnet
  • brukt som substantiv:
    • miste det vesle ein har

Faste uttrykk

vesaldom

substantiv hankjønn

Opphav

av vesal og -dom

Tyding og bruk

  1. elendig tilstand;
    armod, naud
    Døme
    • det var berre vesaldomen i det huset
  2. Døme
    • kjempe mot svik og vesaldom

usæl

adjektiv

Opphav

norrønt úsæll; same opphav som ussel og samanheng med vesal

Tyding og bruk

  1. Døme
    • usæl mat;
    • usælt vêr;
    • usæle tilstandar;
    • det såg så usælt ut;
    • ei usæl tidend;
    • få ein usæl dødein brå død, ein udød
  2. Døme
    • den usæle hendinga, ferda, dagen
  3. Døme
    • bli usæl av noko;
    • usæl kjærleik
  4. Døme
    • usæle meg!
    • usæl den som …m a i eldre bibelmål

pire 1

substantiv hokjønn

Opphav

jamfør pire (4 i tydinga ‘vekse fram’

Tyding og bruk

tynn og vesal plante

pisten 1

adjektiv

Tyding og bruk

  1. bleik og sjukleg;
    vesal
  2. knipen, gjerrig