Avansert søk

193 treff

Bokmålsordboka 1 oppslagsord

åtak

substantiv intetkjønn

Opphav

norrønt átak, egentlig ‘det å ta fatt i’

Betydning og bruk

Nynorskordboka 192 oppslagsord

åtak

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt átak; av å (4 og tak (2

Tyding og bruk

  1. det å ta på, gå laus på, byrje kamp mot (særleg med våpen)
    Døme
    • gjere åtak;
    • det tyske åtaket på Noreg i 1940
    • det å rette skuldingar eller hard kritikk mot noko(n)
      • eit sterkt åtak på boka;
      • ein bør ikkje svare på anonyme åtak;
      • han vart møtt med eit ofseleg åtak i avisa
  2. ri, anfall av sjukdom
    Døme
    • sjukdomsåtak
  3. hard røyning av kreftene, hardtak

åta, åtake

åtaka

verb

Opphav

av å (4

Tyding og bruk

  1. ta på, gå laus på, gjere åtak (1)
  2. refleksivt: å- seg forrøyne seg;
    røyne seg hardt

i løvehola

Tyding og bruk

på ein stad der ein lett kan bli utsett for åtak;
Sjå: løvehole
Døme
  • ho vågde seg inn i løvehola med føredraget

gå laus på

Tyding og bruk

Sjå: laus
  1. gjere åtak på
    Døme
    • dei gjekk laus på ein parkert bil
  2. byrje med;
    ta fatt på
    Døme
    • skal vi gå laus på oppgåva?

kvesse klørne

Tyding og bruk

gjere seg klar til åtak eller framstøyt;
Sjå: klo, kvesse
Døme
  • partiet kvesser klørne føre valkampen

gå imot

Tyding og bruk

Sjå:
  1. gå til åtak på eller forsvare seg
    Døme
    • gå imot fienden
  2. kjempe mot;
    Døme
    • gå imot eit framlegg

gyve laus på

Tyding og bruk

Sjå: gyve, laus
  1. ta fatt på
  2. gjere åtak på nokon

setje hardt mot hardt

Tyding og bruk

svare på åtak eller liknande med like harde middel som motstandaren;
gje att med same mynt;
Sjå: hard

falle nokon i ryggen

Tyding og bruk

gå til åtak på nokon bakfrå;
svike;
Sjå: falle, rygg

halde garden oppe

Tyding og bruk

Sjå: garde
  1. i visse kampsportar: halde hender og underarmar oppe så dei vernar hovudet og overkroppen
    Døme
    • i den siste runden greidde ho å halde garden oppe
  2. i overført tyding: vere førebudd på å hindre åtak eller tole kritikk og vanskar
    Døme
    • halde garden oppe og vere budd på det verste