Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no
, Bokmålsordboka og Nynorskordboka
Bokmålsordboka og Nynorskordboka
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Meny
Hjelp
Om ordbøkene
Innstillingar
Kontakt oss
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Avansert søk
Vanleg søk
Ordbøker
Begge ordbøkene
Bokmålsordboka
Nynorskordboka
Søk
Oppslagsord
Med bøygde former
Fritekstsøk
Ordklasse
alle
verb
substantiv
adjektiv
pronomen
determinativ
adverb
preposisjonar
konjunksjonar
subjunksjonar
interjeksjonar
Nullstill
Listevisning
Søkjehjelp
36 treff
Bokmålsordboka
0
oppslagsord
Nynorskordboka
36
oppslagsord
premiss
substantiv
hankjønn
Vis bøying
Opphav
av
latin
pre-
og
mittere
‘sende’
;
jamfør
pre-
Tyding og bruk
føresetnad
,
vilkår
(1)
Døme
på falske premissar
;
leggje premissar for kva som skal skje
i logikk: grunnlag for ei slutning
i
jus
: grunngjeving for ei rettsavgjerd
Artikkelside
lemma
substantiv
inkjekjønn
Vis bøying
Opphav
frå
gresk
‘gjetting, føresetnad’
Tyding og bruk
form av ord som representerer alle bøyingsformene
oppslagsord
i leksikon eller ordbok
Artikkelside
om
3
III
subjunksjon
Opphav
norrønt
ef
;
truleg omlaging av
svensk
um
Tyding og bruk
innleier ei leddsetning som uttrykkjer eit indirekte spørsmål eller uttrykkjer tvil eller uvisse
Døme
dei spurde om eg ville kome
;
han lurte på om det ikkje snart skulle slutte å snø
;
eg veit ikkje om det er sant
;
eg undrast om ho kjem
innleier ei leddsetning som uttrykkjer føresetnad eller vilkår
;
dersom
,
i fall
Døme
om det skulle hende, er det ille
;
bli med om du kan
;
om du ikkje kjem no, går vi utan deg
innleier ei leddsetning som uttrykkjer vedgåing
;
sjølv om
(
2
II)
,
jamvel om
Døme
dei kom på møtet jamvel om dei ikkje måtte
;
om eg så må krype, skal eg på den konserten
brukt i utrop som uttrykkjer forsikring, forbanning
eller liknande
Døme
om vi gler oss!
neimen om eg veit
;
ikkje søren om eg gjer dette igjen!
Faste uttrykk
som om
innleier ei leddsetning som uttrykkjer ei hypotetisk samanlikning
det såg ut som om lynet hadde slått ned
;
ho heldt fram som om ingenting hadde skjedd
Artikkelside
leggje til grunn
Tyding og bruk
ha som utgangspunkt eller føresetnad
;
Sjå:
grunn
,
leggje
Døme
leggje eiga erfaring til grunn for avgjerda
Artikkelside
under
2
II
preposisjon
Opphav
norrønt
undir
,
eigenleg
komparativ
av
,
norrønt
und
‘under’
;
jamfør
undre
(
1
I)
og
undst
Tyding og bruk
i samanlikning: på eit lågare nivå enn
;
lågare enn
;
mindre enn
Døme
temperatur under null
;
20 m under vassflata
;
ho er under 20 år
;
ho bur to etasjar under meg
;
vere, stå under nokon (i rang, intelligens
osv.
)
;
under hans rang
;
gifte seg under sitt stand
;
under vanleg standard
;
selje noko under innkjøpspris
;
eg sel ikkje for under 1000 kr
i meir allmenn bruk: lågare enn
;
nedanfor
;
på undersida av
Døme
liggje under senga
;
krype under bordet
;
betale under bordet
–
sjå
bord
(
2
II
, 1)
;
sitje under eit tre
;
køyre under brua
;
liggje under dyna
;
nå opp under (el. oppunder) taket
;
bjelkane oppe under (el. oppunder) taket
;
bere noko under armen
;
symje under vatn(et)
;
vegen står under vatn
;
gå under
–
søkke; gå til grunne, bli øydelagd
;
gå under jorda
;
sove under berr(an) himmel
;
det er ingenting nytt under sola
;
ha fast grunn under føtene
;
bryte nokon under seg
som
adverb
:
dei (i etasjen) under
;
det ligg noko under
–
det er noko løynleg el. muffens
;
ha mykje under
–
ha mykje å rutte med
;
stø (opp) under (kravet)
;
skrive under (søknaden)
;
setje namnet sitt under (eit skriv)
ved (nedre) kanten av
Døme
bu under fjellet, åsen
;
kome (nær) under land
på innsida av
Døme
ha lort under neglene
;
stikke noko (inn) under kleda
dekt
eller
verna av
Døme
ha noko under lås og slå
;
dekkje seg under falskt namn
;
under vern av lova
styrt av, underordna, underlagd
;
som er rekna til, som høyrer til
Døme
stå under hans kommando
;
ha mykje folk under seg
;
Noreg under kong Sverre
–
jamfør
tyd. 8
;
slå, leggje under seg nye område
;
segle under norsk flagg
;
dette sorterer, høyrer (inn) under eit anna departement, eit anna kapittel
;
sjå under «Noreg» i leksikonet
;
samle, ta, gjere noko under eitt
–
i same bolken, operasjonen e l
følgd av
;
utsett for
;
medrekna
;
med
(
2
II)
Døme
under tvil
;
under alle omstende
;
under visse vilkår
;
under føresetnad av …
;
arbeide under press
;
setje nokon under tiltale
;
han gjekk under namnet Gulosten
i
uttrykk
for noko som er i ferd med å bli gjort:
boka er under trykking, under revisjon
;
kome, vere under tilsyn av lege
;
vere under oppsikt
om tid: (fram) gjennom, samtidig med
Døme
under krigen, preika, middagen
;
skaden skjedde under flyttinga
Artikkelside
livsgrunnlag
substantiv
inkjekjønn
Vis bøying
Tyding og bruk
føresetnad for å halde oppe livet
Døme
livsgrunnlaget for planter og dyr
Artikkelside
krevje
krevja
verb
kløyvd infinitiv: -a
Vis bøying
Opphav
norrønt
krefja
Tyding og bruk
be om noko på ein myndig måte
;
forlange at noko blir gjort, sett i verk
eller liknande
;
gjere krav på
Døme
krevje betaling
;
ha noko å krevje i buet
;
krevje lydnad
;
krevje retten sin
vere naudsynt for at noko skal eksistere, fungere eller lukkast
;
ha til føresetnad
Døme
arbeidet kravde mykje tid
;
huset krev mykje vedlikehald
vere skuld i eit stort tap
;
koste
(
1
I
, 3)
Døme
ulykka kravde fleire menneskeliv
Faste uttrykk
krevje inn
forlange at noko blir betalt
krevje inn skatt
;
laget kravde inn medlemspengar
krevje si kvinne
gjere det naudsynt å trå til med full kraft
;
jamfør
krevje sin mann
100 reisedøgn i året krev si kvinne
krevje sin mann
gjere det naudsynt å trå til med full kraft
;
jamfør
krevje si kvinne
det kravde sin mann å drive garden
krevje sitt
føre med seg visse krav eller utfordringar
eit stort hus med mange barn kravde sitt
Artikkelside
subsumpsjon
,
subsumsjon
substantiv
hankjønn
Vis bøying
Tyding og bruk
føresetnad
samanfatning under noko
;
underordning
Artikkelside
liggje bak
Tyding og bruk
i overført tyding: vere (løynd) føresetnad, årsak, grunn, føremål eller liknande
;
Sjå:
bak
Døme
det ligg noko meir bak denne avgjerda
;
eg veit ikkje kva som ligg bak
Artikkelside
under føresetnad av
Tyding og bruk
på vilkår av,
viss
(
2
II)
;
Sjå:
føresetnad
Døme
ho donerte pengane under føresetnad av at ho fekk vere anonym
Artikkelside
Forrige side
Side 2 av 4
Neste side
Resultat per side:
10
20
50
100