Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

stengje, stenge 2

stengja, stenga

verb

Opphav

norrønt stengja; av stong

Tyding og bruk

  1. late att (og låse);
    Døme
    • stenge døra;
    • kafeen stenger kl. 20;
    • krigsskip stengde fjordmunningen;
    • stenge av eit område;
    • stenge for utsynet;
    • stenge inne, ute
  2. fange fisk i steng
    Døme
    • stenge 70 hl sild

Faste uttrykk

  • stenge av
    skru av (straumen, vatnet)
Artikkelside

stenge 1

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. noko til å stengje med;
    • setje eit stenge i opninga
  2. i overført tyding: hindring
    • sensuren er eit stenge for fri meiningsbryting
Artikkelside

port

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt port, av mellomnorsk portr; av latin porta ‘dør’

Tyding og bruk

  1. opning for gjennomgang eller gjennomkøyring
    Døme
    • vi gjekk gjennom porten til gravlunden
  2. Døme
    • inngang i porten
  3. stenge for portopning;
    Døme
    • porten står på vidt gap;
    • skipet har port akter
  4. to stenger som markerer kor ei slalåmløype går;

Faste uttrykk

  • setje på porten
    kaste ut, gje avskil (frå arbeidplass)
    • arbeidarane på smelteverket vart sette på porten
Artikkelside

klinke 1

substantiv hokjønn

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

stenge for dør, port eller liknande;
Døme
  • ta i klinka
Artikkelside

barriere

substantiv hankjønn

Uttale

bariæˋre

Opphav

frå fransk; av barre

Tyding og bruk

  1. Døme
    • lage ein barriere av bildekk
  2. i overført tyding: noko som hindrar kontakt
    Døme
    • sosiale barrierar;
    • tiltaket vart møtt med ein barriere av uvilje
Artikkelside

ventilklaff, ventilklaffe

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

klaff som lagar stenge i ein ventil
Artikkelside

terskel

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt þresk(j)ǫldr

Tyding og bruk

  1. òg i overført tyding: byrjing, innleiing, særleg i uttrykk:
    Døme
    • stå på terskelen til (noko nytt)
  2. langvoren høgd eller rygg under vatn (til dømes tvers over ein fjord);
    (kunstig, lågt) stenge tvers over elv, bygd for å heve vasstanden ovanfor
  3. minste påverknad på eit sanseorgan som må til for å få til ein reaksjon
Artikkelside

stem

substantiv hankjønn

Opphav

av stemme (3

Tyding og bruk

  1. stenge som stemmer vatnet;
Artikkelside

sneppert

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk; nederlandsk

Tyding og bruk

  1. i eldre tid: reiskap til årelating
  2. stenge (1 for skapdører og liknande
Artikkelside

skranke

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk ‘gjerde, stenge’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • skranken på eit postkontor, i ein rettssal;
    • gå i skranken for – forsvare
  2. turnapparat med to vassrette, parallelle stenger som kviler på loddrette stolpar
  3. Døme
    • bryte alle skrankar;
    • setje ein skranke for noko
Artikkelside
Side 1 av 2