Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 24 oppslagsord

skjule, skyle 2

skjula, skyla

verb

Opphav

av skjul

Tyding og bruk

  1. Døme
    • skjule noko under jakka;
    • skjule seg bak noko
  2. dølje, halde løynd
    Døme
    • skjule det ein har i tankane
    • i perfektum partisipp:
      • ha skjulte krefter
Artikkelside

openheit

substantiv hokjønn

Opphav

av open

Tyding og bruk

  1. det å ikkje skjule avgjerder og handlingar
    Døme
    • politiske avgjerder skal takast i openheit;
    • arbeide for meir openheit og medvit rundt sjukdomen
  2. det å vere openhjartig og fortruleg
    Døme
    • det var ei tillitsfull openheit mellom venene
  3. det å vere mottakeleg og lydhøyr
    Døme
    • bli møtt med openheit
Artikkelside

leppe

substantiv hokjønn

Opphav

samanheng med labb (2 og lapp (1 , opphavleg ‘noko som heng’

Tyding og bruk

  1. kvar av dei to kjøtflikane som dekkjer munnopninga hos menneske og pattedyr
  2. hudfald som minner om leppe (1)
  3. nedhengjande tunge eller flik;
    hos somme blomsterplanter: kvar av dei delane av krona som minner om ei leppe (1)

Faste uttrykk

  • bite seg i leppa
    • hindre seg sjølv i å seie noko lite gjennomtenkt
    • prøve å skjule kjensler som sinne eller sorg
  • henge med leppa
    vere sur eller fornærma;
    vere lei seg eller motlaus
  • slengje med leppa
    seie noko forhasta eller noko ein ikkje burde sagt;
    sladre
  • vere på alle lepper
    vere noko eller nokon alle snakkar om
Artikkelside

bite seg i leppa

Tyding og bruk

Sjå: leppe
  1. hindre seg sjølv i å seie noko lite gjennomtenkt
  2. prøve å skjule kjensler som sinne eller sorg
Artikkelside

kryptografi

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør krypto- og -grafi (1

Tyding og bruk

lære om prinsipp og framgangsmåtar for å skjule informasjon;
Artikkelside

last 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

frå lågtysk, jamfør norrønt lest; samanheng med lade (2 og lass

Tyding og bruk

  1. gods til frakt med eit transportmiddel
    Døme
    • tung last;
    • farleg last;
    • skjule seg i lasta
  2. Døme
    • høvla last

Faste uttrykk

  • leggje nokon noko til last
    klandre eller laste nokon for noko
    • han hadde ikkje gjort noko gale som dei kunne leggje han til last
  • liggje nokon til last
    vere til byrd for nokon
    • eg vil helst ikkje liggje familien til last
  • segle med lik i lasta
    vere plaga med eller hindra av gamle feil, tradisjonar, fordomar eller liknande
Artikkelside

løyne 2

løyna

verb

Opphav

norrønt leyna

Tyding og bruk

halde hemmeleg;
skjule, dølje;
gøyme;
jamfør løynd (2
Døme
  • løyne noko for nokon;
  • halde seg løynd;
  • halde noko løynt for nokon
Artikkelside

kamuflere

kamuflera

verb

Opphav

gjennom fransk camoufler; frå italiensk ‘maskere’

Tyding og bruk

  1. gjere vanskeleg å oppdage eller kjenne igjen;
    jamfør kamuflasje
    Døme
    • kamuflere brakka med fargar som liknar grunnen omkring
  2. i overført tyding: gøyme, skjule
    Døme
    • dei kamuflerer maktbruken som går føre seg
    • brukt som adjektiv:
      • dette er ein kamuflert måte å innføre ordninga på
Artikkelside

dekkje over

Tyding og bruk

Sjå: dekkje
Døme
  • prøve å dekkje over ein feil;
  • dekkje over saka
Artikkelside

hysje ned

Tyding og bruk

Sjå: hysje
  1. få til å vere stillare;
    roe ned
    Døme
    • læraren hysjar ned elevane
  2. forsøke å skjule;
    Døme
    • sjølvmorda vart hysja ned
Artikkelside
Side 1 av 3