Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 48 oppslagsord

prinsipp

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom fransk; frå latin ‘opphav, grunnlag’

Tyding og bruk

  1. grunnleggjande tanke eller retningslinje som ein følgjer eller går ut frå;
    Døme
    • matematiske prinsipp;
    • byggje hus etter nye prinsipp
  2. grunnleggjande etisk eller moralsk synsmåte;
    leveregel
    Døme
    • halde fast på prinsippa sine
  3. kjelde, opphav, første årsak;
    verkande kraft
    Døme
    • trua på Gud som det høgaste prinsippet i tilværet;
    • ein kamp mellom gode og vonde prinsipp

Faste uttrykk

  • av prinsipp
    av prinsipielle grunnar
    • reise kollektivt av prinsipp
  • i prinsippet
    som hovudregel;
    prinsipielt
    • i prinsippet er eg samd
  • ri prinsipp
    tvihalde på prinsippa sine utan å ta omsyn til andre faktorar;
    jamfør prinsippryttar
Artikkelside

opportunist

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som handlar på ein mogleg fordel i augeblikket framfor på prinsipp;
Artikkelside

prinsipplaus

adjektiv

Tyding og bruk

utan prinsipp;
karakterlaus
Døme
  • eit prinsipplaust framlegg;
  • prinsipplause redaktørar
Artikkelside

av prinsipp

Tyding og bruk

av prinsipielle grunnar;
Sjå: prinsipp
Døme
  • reise kollektivt av prinsipp
Artikkelside

ri prinsipp

Tyding og bruk

tvihalde på prinsippa sine utan å ta omsyn til andre faktorar;
jamfør prinsippryttar;
Sjå: prinsipp, ri
Artikkelside

i prinsippet

Tyding og bruk

som hovudregel;
Sjå: prinsipp
Døme
  • i prinsippet er eg samd
Artikkelside

prinsipiell

adjektiv

Opphav

gjennom tysk, frå latin; jamfør prinsipp

Tyding og bruk

som gjeld kjernen eller prinsippet i ei sak;
vesentleg, grunnleggjande
Døme
  • drøfte prinsipielle spørsmål;
  • prinsipiell semje
Artikkelside

prinsipprytteri

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

Artikkelside

pluralisme

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. filosofisk lære som forklarar røyndomen ut frå eit samspel mellom fleire enn to sjølvstendige prinsipp;
    til skilnad frå monisme og dualisme (2)
  2. politisk oppfatning om at makt skal spreiast på fleire grupper, institusjonar og liknande;
    politisk system med høg grad av maktfordeling
  3. (det å vere open for eit) mangfald av synspunkt og verdiar;
    (toleranse for) kulturelt, etnisk og religiøst mangfald
Artikkelside

partiprogram

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

prinsipp- og arbeidsprogram til eit politisk parti
Artikkelside
Side 1 av 5