Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 20 oppslagsord

mani

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk eller fransk; frå gresk mania ‘raseri’

Tyding og bruk

  1. i psykiatri: oppspilt sinnsstemning med sterk sjølvkjensle og verketrong
  2. sterk, einsidig lyst eller interesse;
    Døme
    • ha mani for motorsyklar;
    • kortspel kan bli ein rein mani

nymfomani

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør -mani

Tyding og bruk

utdatert nemning for hyperseksualitet hos kvinne

pasjon

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk og fransk; frå latin passio, av pati ‘lide’

Tyding og bruk

  1. altoppslukande interesse;
    lidenskap, mani
    Døme
    • ein romantisk pasjon
  2. liding, særleg Jesu liding og død
  3. kunstnarleg framstilling av Jesu lidingssoge, særleg i musikk
    Døme
    • ein pasjon av Bach

romani

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Uttale

romˊmani; romaˊni

Opphav

frå romanes; jamfør rom (2

Tyding og bruk

språk hovudsakleg brukt av det skandinaviske romanifolket, og som har trekk frå skandinaviske språk i tillegg til ein kjerne av indoariske ord;
til skilnad frå romanes
Døme
  • snakke norsk romani

megalomani

substantiv hankjønn

Opphav

nylaging av gresk megas, megalo- ‘kjempe-'; jamfør mega- og -mani

Tyding og bruk

sjukleg førestilling om eigen stordom;

monomani

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør -mani

Tyding og bruk

særleg sterk og einsidig interesse for noko;
fiks idé

-mani

substantiv hankjønn

Opphav

same opphav som mani

Tyding og bruk

suffiks i substantiv som nemner ein sjukleg trong etter eller urimeleg hug til det som førsteleddet nemner;
i ord som kleptomani og pyromani

narkomani

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør -mani

Tyding og bruk

sjukleg trong etter narkotiske middel

-man 2

adjektiv

Tyding og bruk

suffiks brukt til å lage adjektiv som svarer til substantiv-mani;

-man 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk; jamfør mani

Tyding og bruk

suffiks i personnemning som svarer til substantiv-mani;