Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 22 oppslagsord

fjern

adjektiv

Opphav

gjennom eldre dansk fjær, frå lågtysk vern(e); jamfør norrønt fjar(ri)

Tyding og bruk

  1. som ligg langt unna
    Døme
    • fjerne himmelstrok;
    • fjerne slektningar;
    • dette verkar fjernt for meg;
    • det har eg ikkje den fjernaste idé om
    • brukt som substantiv
      • frå fjern og nær;
      • sjå noko i det fjerne
  2. langt unna i tid
    Døme
    • i ei fjern fortid
  3. Døme
    • du verkar så fjern;
    • vere fjern i blikket
Artikkelside

fjerne 2

fjerna

verb

Tyding og bruk

  1. ta bort, få unna
    Døme
    • fjerne flekker;
    • ho fjerna sakene sine
  2. Døme
    • fjerne nokon frå stillinga

Faste uttrykk

  • fjerne seg
    kome bort (frå);
    forsvinne
    • fjerne seg frå det gamle miljøet
Artikkelside

altfor

adverb

Opphav

av alt (3 og for (6

Tyding og bruk

  1. i for stor grad
    Døme
    • altfor stor;
    • altfor mykje
  2. i nektande uttrykk: veldig, svært, særleg
    Døme
    • det gjekk ikkje så altfor bra;
    • ei ikkje altfor fjern framtid
Artikkelside

overskodeleg

adjektiv

Opphav

etterleddet av skode

Tyding og bruk

som er lett å skjøne;
oversiktleg, oversynleg

Faste uttrykk

  • i overskodeleg framtid
    i nærmaste framtid;
    i ikkje altfor fjern framtid
    • i overskodeleg framtid vil det vere behov for bistand
Artikkelside

i overskodeleg framtid

Tyding og bruk

i nærmaste framtid;
i ikkje altfor fjern framtid;
Døme
  • i overskodeleg framtid vil det vere behov for bistand
Artikkelside

nær 2

adverb

Opphav

norrønt nær, opphavleg komparativ av ná-; jamfør nærmare (2 og nærmast

Tyding og bruk

  1. ikkje langt borte;
    tett attmed
    Døme
    • dei bur nær byen;
    • øya låg nær land;
    • enden er nær
  2. intimt, tett
    Døme
    • ho er nær knytt til faren;
    • dei stod nær kvarandre i dei politiske spørsmåla;
    • ho stod den avlidne nær
  3. Døme
    • ho tener nær ein million i året;
    • han hadde nær forsnakka seg

Faste uttrykk

  • fjern og nær
    overalt, fleire stader
    • det kom gjester frå fjern og nær;
    • dei sendte brev til fjern og nær
  • liggje nær
    vere naturleg (3) eller rimeleg;
    vere nærliggjande (2)
    • det ligg nær å tru at dette kjem til å endre seg snart
  • nær på
    nesten, bortimot;
    på nippen til
    • det hadde nær på gått gale;
    • tene nær på 90 kroner timen;
    • vere nær på å gjere ein handel
  • nær sagt
    nesten;
    så å seie
    • han har gjort nær sagt heile arbeidet sjølv;
    • dei kunne gjere nær sagt alt
  • på langt nær
    slett ikkje;
    på ingen måte
    • planen er på langt nær oppfylt enno;
    • dei er ikkje på langt nær klare til å dra
  • på éin/eitt nær
    med eitt unntak
    • alle kandidatane, på éin nær, stod på eksamen;
    • på eitt nær har alle partia trekt seg frå regjeringa
  • så nær som
    unnteke
    • dei var der alle så nær som den yngste sonen
  • ta seg nær av
    bli lei for;
    sørgje over
    • han tok seg veldig nær av kritikken
  • trø/kome/gå nokon for nær
    fornærme eller krenkje nokon
Artikkelside

fjern og nær

Tyding og bruk

overalt, fleire stader;
Sjå: nær
Døme
  • det kom gjester frå fjern og nær;
  • dei sendte brev til fjern og nær
Artikkelside

langtid

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

lang tid;
(fjern) framtid
Artikkelside

ljom

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt hljómr; samanheng med lyd (1

Tyding og bruk

sterk lyd eller klang;
fjern, drynjande lyd;
Døme
  • vi høyrde ljomen av bjølla
Artikkelside

kvasar

substantiv hankjønn

Opphav

av engelsk quasar, av quasi-stellar

Tyding og bruk

fjern og svært energirik himmellekam;
galakse der det sentrale området stråler svært kraftig
Artikkelside
Side 1 av 3