Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
481 treff

Nynorskordboka 481 oppslagsord

sake 2

saka

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

same opphav som sake (3

Tyding og bruk

kaste kort av ein annan farge når ein ikkje har den fargen som er spela ut
Artikkelside

sake 3

saka

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt saka; av sak

Tyding og bruk

skulde, klage (på);
Døme
  • sake nokon for noko
Artikkelside

saka

adjektiv

Opphav

norrønt sakaðr; perfektum partisipp av sake (3

Tyding og bruk

som ikkje kan seiast fri;
Døme
  • ho er saka i det
Artikkelside

sak

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt sǫk

Tyding og bruk

  1. tvistemål som er til rettsleg handsaming;
    Døme
    • føre sak mot nokon;
    • saka er oppe til doms
  2. noko som vedkjem nokon;
    Døme
    • dette er ei sak mellom oss to
  3. emne som blir diskutert
    Døme
    • halde seg til saka;
    • det kjem ikkje saka ved;
    • setje seg inn i saka;
    • lese om saka på internett
  4. nyheitsmelding eller artikkel i avis eller anna massemedium
    Døme
    • det vart ei sak i avisa
  5. forhold som er eller har vore til behandling
    Døme
    • saka er avgjord;
    • kommunestyret handsama femten saker;
    • ta opp ei sak i spørjetimen i Stortinget
  6. Døme
    • stø ei god sak;
    • det blir mi sak;
    • gjere sakene sine bra;
    • bland deg ikkje opp i mine saker
  7. Døme
    • slik står sakene no
  8. det eigenlege, verkelege tilhøvet
    Døme
    • saka er den at …;
    • det er det som er saka
  9. gjenstand, ting
    Døme
    • saker og ting;
    • set sakene dine her;
    • ikkje rot i sakene mine

Faste uttrykk

  • det var saker
    det var noko utanom det vanlege
  • ei sak for seg
    eit særskilt punkt, noko anna enn det som blir drøfta
  • ei smal sak
    noko som er lett å ordne
  • ei ærleg sak
    noko ein kan stå for
    • det er ei ærleg sak å jobbe for næringsinteresser
  • for den saks skuld
    viss ein skal nemne det òg;
    for den del
    • bruke jorda til hestebeite, eller sauebeite for den saks skuld
  • gjere felles sak med
    stille seg solidarisk med
  • gå rett på sak
    snakke beint ut om noko
  • gå til sak
    saksøkje, melde (3, 1)
    • dei gjekk til sak mot kommunen
  • inga sak
    lett oppgåve
    • det er inga sak å klive opp dette fjellet
  • reise sak mot
    leggje rettssak mot;
    saksøkje
    • han vil reise sak mot arbeidsgjevaren
  • sjå ei sak frå begge/fleire sider
    vurdere eit tilhøve grundig
  • sterke saker
    • alkohol eller andre rusmiddel
    • noko som vekkjer oppsikt eller er sjokkerande
      • vald og brotsverk er ofte sterke saker
  • søte saker
  • vere sikker i si sak
    vere trygg på at ein har rett
  • vere så si sak
    ikkje vere utan vågnad;
    ikkje vere enkelt
Artikkelside

strafferettsleg

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld strafferett
Døme
  • saka er strafferettsleg forelda;
  • strafferettslig reaksjon

Faste uttrykk

  • strafferettsleg tilrekneleg
    som kan idømast straff
  • strafferettsleg utilrekneleg
    som ikkje kan idømast straff grunna psykisk sjukdom
Artikkelside

utomsnakk

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

snakk som ikkje vedkjem saka;
Artikkelside

uthaling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å hale ut;
Døme
  • medviten uthaling av saka
Artikkelside

utgang

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. det å gå ut eller forlate
    Døme
    • hopparen hadde fin utgang frå hoppet;
    • farten på prosjektilet like etter utgangen
  2. stad der ein går ut;
    dør, port
    Døme
    • storme mot utgangen;
    • sperre utgangen;
    • bussen har utgang bak
  3. siste del eller rest av noko;
    slutt, ende
    Døme
    • innan utgangen av året
  4. resultat av hendingsforløp, prosess eller liknande;
    utfall, følgje
    Døme
    • saka fekk ein lykkeleg utgang;
    • utgangen vart at …
  5. punkt der eit signal blir sendt ut frå eit elektronisk apparat
    Døme
    • utgang for platespelar
  6. i bridge: avslutta serie med spel
  7. i typografi: kort sluttlinje i eit avsnitt
Artikkelside

utanomsnakk

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

snakk som ikkje vedkjem saka;
likegyldig og uvesentleg snakk
Døme
  • kome med utanomsnakk når ein skal svare for seg
Artikkelside

djuptgåande, djupgåande

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som går djupt
    Døme
    • eit djuptgåande fartøy
  2. i overført tyding: omfattande, grundig
    Døme
    • djuptgåande reform;
    • djuptgåande og systematiske gjennomgang av saka
  3. brukt som substantiv: djupgang
    Døme
    • skroget til skipet har eit djupgåande på 3,4 m
Artikkelside