Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 148 oppslagsord

kjellarkald

adjektiv

Tyding og bruk

kald som frå ein kjellar
Døme
  • kjellarkald brus

sur 2

adjektiv

Opphav

norrønt súrr; samanheng med suge (2

Tyding og bruk

  1. om lukt, smak: ram, skarp, vond, motsett søt (1)
    Døme
    • sure plommer;
    • få sure oppstøytar;
    • sur røyk;
    • snadda var sur;
    • mjølka hadde vorte sur
  2. i kjemi: som har eigenskapar som ei syre;
    som har ein pH-verdi under 7, motsett basisk
    Døme
    • ei sur løysning;
    • sur nedbør;
    • sure vassdrag
  3. Døme
    • sur jord
    • rennande
      • sure auge
  4. kald og rusken;
    Døme
    • det er surt ute i dag;
    • sur vind
  5. Døme
    • surt slit;
    • gjere livet surt for ein
  6. Døme
    • sint og sur

kjelde

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt kelda; samanheng med kald

Tyding og bruk

  1. grunnvatn som kjem opp av jorda;
    Døme
    • ei heilag kjelde;
    • varme kjelder
  2. i overført tyding: opphav (1), utspring (1);
    Døme
    • ei kjelde til forarging
  3. i overført tyding: opphav til kunnskap;
    informant eller dokument som gjev opplysningar
    Døme
    • gje opp kjeldene;
    • påliteleg kjelde;
    • historiske kjelder;
    • studere kjeldene

ettersommar, ettersumar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

siste del av sommaren;
Døme
  • det var ein uvanleg kald ettersommar;
  • dei møttest på ettersommaren

etterjulsvinter

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

vinter etter jul
Døme
  • på etterjulsvinteren;
  • ein kald etterjulsvinter

kabaret

substantiv hankjønn

Uttale

kabareˊ

Opphav

av fransk cabaret ‘lite vertshus’; samanheng med kammer

Tyding og bruk

  1. underhaldning (til dømes med song, dans, sketsjar) i eit intimt lokale, ofte med servering
    Døme
    • gå på kabaret
  2. kald rett av fisk eller kjøt med grønsaker i aspik

kafeteriadisk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

disk (1, 1) i kafeteria der ein set fram mat for sjølvservering
Døme
  • det er varm og kald mat i kafeteriadisken

ha fiskeblod i årene

Tyding og bruk

vere kald og kjenslelaus;
Sjå: fiskeblod

få kalde føter

Tyding og bruk

vilje dra seg unna;
Sjå: fot, kald
Døme
  • ho fekk kalde føter og ville bryte samarbeidet

hunda

adjektiv

Opphav

opphavleg genitiv av hund

Tyding og bruk

  1. fæl, ufyseleg
    Døme
    • eit hunda liv;
    • eit hunda vêr
  2. brukt som forsterkande adverb: svært
    Døme
    • vere hunda kald og trøytt