Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 72 oppslagsord

underordne

underordna

verb

Tyding og bruk

  1. plassere, sortere under;
    føye etter;
    gjere avhengig av
    • underordne eigne ynske (under) det felles beste
  2. refleksivt:
    • underordne seg autoritetane – jamfør underordna
Artikkelside

susar

substantiv hankjønn

Opphav

av suse

Tyding og bruk

i ballspel: susande, hardt skot
Døme
  • plassere ein susar i vinkelen
Artikkelside

stille 5

stilla

verb

Opphav

frå dansk, med innverknad frå lågtysk stellen; same opphav som stille (4

Tyding og bruk

  1. leggje, plassere, setje (på ein viss stad eller måte);
    Døme
    • stille noko frå seg på bordet;
    • stille saka på hovudet;
    • stille noko til rådvelde;
    • stille ein fritt;
    • stille opp troppane;
    • stille opp eit reknestykke;
    • eg har ikkje noko å stille opp (med) mot henne – eg har ingenting eg skulle ha sagt mot henne;
    • stille ut varene sine
  2. gå inn på eller ta ein viss plass;
    Døme
    • stille (seg) som kandidat;
    • stille seg i brodden for noko;
    • stille seg i vegen for noko;
    • stille seg opp ved muren;
    • stille seg lagleg til for hogg;
    • stille seg tvilande til noko;
    • stille ein fritt;
    • stille til start, til val
  3. leggje fram;
    (forme ut og) setje opp;
    Døme
    • stille mannskap, garanti, utstyr;
    • stille ein diagnose;
    • stille liste
    • setje fram
      • stille eit spørsmål;
      • stille krav
    • arte seg
      • da stiller saka seg annleis
    • i perfektum partisipp:
      • vere godt, dårleg stilt økonomisk
Artikkelside

stasjonere

stasjonera

verb

Tyding og bruk

Døme
  • stasjonere troppar på strategiske stader;
  • stasjonere vaktpostar rundt leiren;
  • atomvåpen skal ikkje stasjonerast i Noreg i fredstid
Artikkelside

spekulere

spekulera

verb

Opphav

gjennom tysk; frå latin av specere ‘sjå’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • kva er det du spekulerer på?
  2. plassere pengar, drive forretningar for å utnytte konjunktursvingingane til eiga vinning
    Døme
    • spekulere i skipsaksjar;
    • spekulere i folks lettsinn;
    • spekulere på bustadmarknaden
Artikkelside

posisjonere

posisjonera

verb

Tyding og bruk

plassere i rett posisjon
Døme
  • posisjonere ei boreplattform
Artikkelside

gøyme 2

gøyma

verb

Opphav

norrønt geyma; av gaum eigenleg ‘gje akt på’

Tyding og bruk

  1. plassere eller ha på ein trygg stad, ta vare på;
    samle på
    Døme
    • gøyme av, i hop, unna litt pengar – spare;
    • desse papira er ingenting å gøyme på;
    • gøyme litt mat til seinare
    • halde i minnet
      • gøyme orda (i hjartet)
  2. plassere eller ha på ein løynleg stad, halde løynd, løyne, dølje
    Døme
    • gøyme pengane for ein;
    • springe og gøyme seg;
    • halde seg gøymd i skogen

Faste uttrykk

  • gøyme seg bort
    òg: unngå folk, vere sky
Artikkelside

forvise

forvisa

verb

Opphav

frå lågtysk; av for- (2 og vise (3

Tyding og bruk

  1. drive bort frå bustaden sin
    Døme
    • han vart forvist til Sibir
  2. plassere på ein ringare stad
    Døme
    • bli forvist til kjøkenkråa;
    • domaren forviste han til benken
Artikkelside

forleggje, forlegge

forleggja, forlegga

verb

Opphav

frå lågtysk eller tysk; av for- (2

Tyding og bruk

  1. leggje bort utan å finne att;
    Døme
    • forleggje nøklane
  2. Døme
    • forleggje troppane i byen
  3. sørgje for å gje ut bok eller liknande
    Døme
    • boka er forlagd av det lokale historielaget
Artikkelside

deponere

deponera

verb

Uttale

deponeˊre

Opphav

av latin de- og ponere ‘leggje, setje’

Tyding og bruk

  1. plassere i forvaring
    Døme
    • deponere verdipapir og smykke i banken
  2. lagre på høveleg måte
    Døme
    • deponere avfall
  3. gje som pant;
    jamfør depositum
Artikkelside
Side 7 av 8