Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 62 oppslagsord

binde

binda

verb

Opphav

norrønt binda

Tyding og bruk

  1. knyte, feste med tau, reip eller liknande
    Døme
    • binde på seg eit hovudplagg;
    • binde eit tau kring noko;
    • binde om sår;
    • binde opp greinene på ein bærbusk
  2. lage eller gjere i stand med å flette, knyte eller feste på annan måte
    Døme
    • binde kornband;
    • binde korger;
    • binde inn ei bok
  3. Døme
    • binde hoser
  4. få til å feste seg;
    knyte fast til seg;
    halde på plass
    Døme
    • grasrota bind jorda;
    • steinane skal binde kvarandre i muren;
    • sementen bind
  5. i kjemi: vere knytt til
    Døme
    • reint jern finst ikkje i naturen, det er bunde til andre stoff
  6. vere, bli (fast) knytt til eller avhengig av noko(n)
    Døme
    • vere bunden til familien;
    • ho var bunden til sjukesenga
  7. Døme
    • vere bunden av konvensjonar
  8. bringe, knyte til kvarandre
    Døme
    • vegen bind bygdene saman

Faste uttrykk

  • binde kapital
    plassere kapital (1, 1) slik at han ikkje kan brukast fritt
  • binde opp
    bestemme for ein viss bruk eller ei viss verksemd
    • bli bunden opp av mykje skrivearbeid;
    • dei er skeptiske til å binde opp så mykje pengar
  • binde på hender og føter
    ta ifrå nokon handlefridomen
    • bli bunden på hender og føter av regelverk og byråkrati
  • binde renta
    fastsetje rentefot for eit lån i ein viss periode
  • binde seg
    • forplikte seg
      • forsikringsselskapet bind seg til å gjere opp for skaden;
      • ho ville ikkje binde seg til nokon
    • oppføre seg ufritt;
      presse seg over evne
      • dansarane bind seg for mykje
Artikkelside

tiltrekkje, tiltrekke

tiltrekkja, tiltrekka

verb

Tyding og bruk

trekkje til seg;
òg: vekkje interesse
Døme
  • byane tiltrekkjer seg mest kapital
Artikkelside

utbyte 1, utbytte 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

etter tysk; samanheng med bytte (2

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ha (stort) utbyte av reisa, boka
  2. oppspart kapital
    Døme
    • utbytet av drifta;
    • aksjane gjev 10 % (i) utbyte
Artikkelside

urørleg

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som ikkje rører seg
    Døme
    • sitje urørleg
  2. som ikkje kan rørast;
    Døme
    • urørleg eigedom, kapital
  3. som ikkje må rørast ved;
    såleis i visse religionar: som er så heilag at ein ikkje må kome borti;
    om eldre indiske forhold: som er rekna som urein og ikkje må komast nær (og som derfor står utanfor alle kastar)
Artikkelside

tilstrøyming

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å strøyme til;
    straum av væske, varer, kapital og liknande (til ein stad)
    Døme
    • tilstrøyming av ny kapital;
    • tilstrøyminga av blod minkar
  2. Døme
    • stor tilstrøyming til møtet
Artikkelside

styringsrett

substantiv hankjønn

Opphav

av rett (2, 1)

Tyding og bruk

Døme
  • ha styringsretten i eit lutlag, over kapital
Artikkelside

strukturrasjonalisering

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å strukturrasjonalisere
Døme
  • strukturrasjonaliseringa i industrien krev ny tilgang på kapital
Artikkelside

storkapital

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Artikkelside

stiftelse

substantiv hankjønn

stifting

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. kapital som er sett av til eit visst (allmenn-nyttig) føremål utan å høyre til nokon særskild person
  2. velgjerdsinstitusjon som blir driven med gåvemidlar, til dømes ein aldersheim eller eit sjukehus
Artikkelside

startkapital

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

kapital til å starte opp noko med
Artikkelside
Side 5 av 7