Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 50 oppslagsord

flake 2

flaka

verb
kløyvd infinitiv: -a

Tyding og bruk

losne og falle av i flak
Døme
  • målinga boblar og flakar av

Faste uttrykk

  • flake seg
    danne flak
    • lutefisken flaka seg fint
Artikkelside

espalier

substantiv inkjekjønn

Uttale

espaljeˊ

Opphav

gjennom fransk; frå italiensk spalla ‘skulder’

Tyding og bruk

  1. gitter (1) til stø for planter
    Døme
    • epletre i espalier;
    • setje opp eit espalier
  2. oppstilling av menneske i to rekker med andleta vende mot kvarandre for å lage passasje for opptog eller liknande
    Døme
    • danne espalier for kongeparet;
    • stille opp i espalier
Artikkelside

einverdig

adjektiv

Tyding og bruk

  1. om grunnstoff (1): der kvart atom (1) kan binde eller erstatte eitt hydrogenatom;
    jamfør valens (1)
  2. om verb: som berre krev eitt ledd for å danne grammatikalske setningar;
    jamfør valens (2)
    Døme
    • ‘sove’ er eit einverdig verb
  3. som tel enkelt, éi eining, eitt poeng eller liknande
    Døme
    • faget er einverdig på eksamensvitnemålet
Artikkelside

danning

substantiv hokjønn

Opphav

av danne (1

Tyding og bruk

  1. Døme
    • danning av rust;
    • danning av ein komité
  2. tileigning (1) av kunnskap, vit og røynsle gjennom oppseding, utdanning og sosialisering
    Døme
    • fremje danning i samfunnet;
    • skulegang er viktig for danninga
  3. resultat av danning (2) som er kjennteikna av innsikt i vesentlege tema og ei verdsvan framferd; jamfør allmenndanning
    Døme
    • ha danning;
    • litterær danning;
    • sakne klassisk danning;
    • syne alminneleg danning
Artikkelside

danna

adjektiv

Opphav

perfektum partisipp av danne (1

Tyding og bruk

som viser danning (2);
Døme
  • bli eit danna menneske;
  • ha omgang med danna folk;
  • kome frå ein danna familie
Artikkelside

båre 3

båra

verb

Opphav

norrønt bára; av båre (2

Tyding og bruk

bølgje (2, danne bølgjer
Døme
  • havet bårar og bryt
Artikkelside

blære 2

blæra

verb

Tyding og bruk

Døme
  • målinga blærar

Faste uttrykk

  • blære seg
    • danne blærer
      • lefsene blæra seg
    • i overført tyding: gjere seg viktig
      • blære seg med rikdomen sin
Artikkelside

beskrive

beskriva

verb

Uttale

beskriˊve

Opphav

gjennom bokmål; frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. greie ut om, omtale;
    Døme
    • han beskreiv turen detaljert;
    • kan du beskrive ransmennene?
    • romanen beskriv livet i ein norsk småby
  2. Døme
    • planetane beskriv elliptiske baner
Artikkelside

baktropp

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. militær tropp (2 som følgjer bak hovudstyrken
  2. i overført tyding: gruppe som går bakarst eller ligg etter
    Døme
    • danne baktropp i paraden;
    • vere i baktroppen når det gjeld digitalisering
Artikkelside

avleie

avleia

verb

Tyding og bruk

  1. Døme
    • avleie vatn;
    • musikken avleidde tankane deira;
    • avleie mistanken frå nokon
  2. danne som resultat (av), med utgangspunkt (i), slutte seg til (av noko anna)
    Døme
    • avleie eit nytt stoff av oljen;
    • av det som er sagt, kan vi avleie at …
  3. i språkvitskap: lage ord av andre ord ved hjelp av førestavingar, endingar og/eller lydendringar
    Døme
    • ‘drøyme’ er avleidd av ‘draum’
Artikkelside
Side 5 av 5