Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 430 oppslagsord

mengdevis

adverb

Tyding og bruk

i store tal, i store mengder
Døme
  • mengdevis av menneske
  • brukt som substantiv
    • menneske i mengdevis
Artikkelside

-messig

adjektiv

Opphav

frå tysk , av Mass ‘mål, måte’

Tyding og bruk

etterledd i samansetningar med substantiv: som er i samsvar med, liknar på eller er særmerkt for det som førsteleddet nemner;
jamfør voren (3);
Artikkelside

-per

substantiv hankjønn

Opphav

etter namnet Per, jamfør Per

Tyding og bruk

etterledd i substantiv som nemner eit typisk drag ved ein person;
Artikkelside

ov-

prefiks

Opphav

norrønt of-; samanheng med over

Tyding og bruk

  1. brukt forsterkande i adjektiv: svært, overlag, uhorveleg;
    i ord som ovdiger, ovfager og ovstor
  2. brukt forsterkande i substantiv: altfor stor, uhorveleg;
    i ord som ovbeist, ovdrikkar og ovstyrke
Artikkelside

preposisjon

substantiv hankjønn

Opphav

av latin pre- og ponere ‘setje’

Tyding og bruk

ubøyeleg ord som står saman med eit substantiv eller eit substantivisk ledd og merkjer ut tilhøvet mellom dette og andre ord eller ledd i setninga;
Døme
  • 'av', 'etter', 'på' og 'til' er vanlege preposisjonar
Artikkelside

offentleg

adjektiv

Opphav

frå eldre tysk , av offen ‘open’

Tyding og bruk

  1. som alle har tilgjenge til;
    som går føre seg for opne dører
    Døme
    • eit offentleg føredrag;
    • lova om offentleg dokumentinnsyn;
    • det er for få offentlege toalett i byen;
    • vi treng fleire friområde til offentleg bruk
  2. som gjeld alle;
    Døme
    • eit offentleg spørsmål
  3. som er alminneleg kjend;
    som er kunngjord
    Døme
    • trulovinga er ikkje offentleg enno
  4. som gjeld stat og kommune;
    som har med heile samfunnet å gjere
    Døme
    • ein offentleg bygning;
    • det er offentleg eigedom;
    • dei offentlege utgiftene er for høge
    • brukt som som substantiv:
      • vere tilsett i det offentlege

Faste uttrykk

  • offentleg hemmelegheit
    noko som skal vere hemmeleg, men som likevel er allment kjent
    • skandalen er ei offentleg hemmelegheit
Artikkelside

-ode

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk -odos, av hodos ‘veg’

Tyding og bruk

etterledd brukt til å lage substantiv;
i ord som elektrode, metode og periode
Artikkelside

mange

adjektiv

Opphav

fleirtal av mang ein

Tyding og bruk

  1. talrike, atskillege, ikkje få
    Døme
    • mange stader;
    • mange gonger;
    • for mange år sidan;
    • mange slag av bær og frukt
  2. brukt som substantiv, særleg om personar
    Døme
    • mange av dei kom ikkje;
    • det er mange som har ferie no

Faste uttrykk

  • mange om beinet
    mange som kappast om eit gode
  • mange slags
    av eller med fleire ulike slag
    • på mange slags vis;
    • mange slags frukt er til sals
  • mange takk
    brukt for å uttrykkje at ein er svært takksam
Artikkelside

nyinnflytta, nyinnflytt

adjektiv

Tyding og bruk

som nyleg har flytta til ein stad
Døme
  • det er mange nyinnflytta barnefamiliar i nabolaget
  • brukt som substantiv:
    • dei nyinnflytta må setje seg inn i reglane i borettslaget
Artikkelside

nytilsett

adjektiv

Tyding og bruk

som nyleg er tilsett i ei stilling
  • brukt som substantiv:
    • leiaren tok imot dei nytilsette
Artikkelside
Side 3 av 43