Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 39 oppslagsord

ri stormen av

Tyding og bruk

Sjå: ride, storm
  1. kome gjennom ein storm med å liggje på vêret
    Døme
    • ri av ein storm
  2. klare seg gjennom vanskar
    Døme
    • ministeren reid stormen av
Artikkelside

klippe 1

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom bokmål; frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. bratt fjell;
    Døme
    • steile klipper;
    • falle utfor ei bratt klippe
  2. i overført tyding: noko som er stødig og urokkeleg
    Døme
    • ei klippe i midtforsvaret;
    • vere ei klippe i stormen

Faste uttrykk

  • frå Kapitol til Den tarpeiiske klippe
    frå opphøging til fornedring
    • det er ikkje langt frå Kapitol til Den tarpeiiske klippe
Artikkelside

lyse opp

Tyding og bruk

Sjå: lyse
  1. spreie lys utover
    Døme
    • lyskastaren lyste opp på stadionet
  2. bli opphaldsvêr;
    lysne, klarne, lette
    Døme
    • stormen stilna, og det lyste opp
  3. sjå gladare eller ivrigare ut
    Døme
    • andletet hans lyste opp
  4. spreie glede eller interesse;
    kvikke opp
    Døme
    • dei gode fagartiklane lyser opp i avisa
Artikkelside

lyse 4

lysa

verb

Opphav

norrønt lýsa; av lys (1 og lys (2

Tyding og bruk

  1. gje frå seg lys;
    skine, stråle
    Døme
    • lampa lyser;
    • månen lyste;
    • det lyste frå vindauget;
    • auga hennar lyste av glede
  2. i overført tyding: bere heilt tydeleg preg av noko;
    vitne om
    Døme
    • eit smil som lyser av vondskap;
    • det lyste dårleg samvit av henne
  3. spreie lys, gjere det lyst på ein stad
    Døme
    • lyse med ei lykt
  4. kunngjere offentleg;
    Døme
    • lyse nokon fredlaus;
    • han lyste til holmgang;
    • dei lyste eigedomen til auksjon
  5. uttrykkje ynske om noko for eit anna menneske
    Døme
    • lyse velsigning over nokon;
    • lyse fred over nokon

Faste uttrykk

  • banne så det lyser
    banne stygt
  • lyse etter
    avertere etter;
    søkje etter
    • lyse etter arbeidskraft;
    • dei lyste etter sjåførar
  • lyse for nokon
    om eldre forhold: kunngjere offentleg at eit par skal gifte seg;
    jamfør lysing (1, 2)
  • lyse i kull og kjønn
    om eldre forhold: rettsleg anerkjenne eit barn som sitt
  • lyse opp
    • spreie lys utover
      • lyskastaren lyste opp på stadionet
    • bli opphaldsvêr;
      lysne, klarne, lette
      • stormen stilna, og det lyste opp
    • sjå gladare eller ivrigare ut
      • andletet hans lyste opp
    • spreie glede eller interesse;
      kvikke opp
      • dei gode fagartiklane lyser opp i avisa
  • lyse ut
    kunngjere at det er ope for å søkje, stemme eller liknande
    • stillinga blir lyst ut neste veke;
    • lyse ut nyval;
    • regjeringa lyste ut nye blokker for oljeleiting
Artikkelside

line 3

lina

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt lina, jamfør svensk lena; samanheng med lin (2 og lin (3

Tyding og bruk

  1. gjere mjuk (1);
    slakke, løyse;
    stille, få til å spakne
    Døme
    • line stålet på ein kniv;
    • line tauet;
    • line flatbrød så det blir mjukt
  2. stilne, spakne, gå over
    Døme
    • det linar med stormen
Artikkelside

leggje seg

Tyding og bruk

Sjå: leggje
  1. innta ei liggjande stilling;
    gå til sengs
    Døme
    • leggje seg for å sove;
    • ho legg seg sjuk i fire dagar;
    • leggje seg inn på sjukehus;
    • hunden la seg på golvet
  2. bli liggjande
    Døme
    • isen legg seg på fjorden;
    • snøen har lagt seg på vegane;
    • wienerbrød kan leggje seg på sidebeina
  3. stilne, spakne
    Døme
    • applausen legg seg;
    • stormen la seg
Artikkelside

pipe 2

pipa

verb

Opphav

gjennom lågtysk; frå latin

Tyding og bruk

lage ein høg, tynn lyd
Døme
  • ein fugl som pip;
  • stormen peip i husnovene
  • brukt som adjektiv:
    • ein pipande fugl;
    • røysta var tynn og pipande

Faste uttrykk

  • pipe ut
    gje sterkt uttrykk for misnøye med tale og liknande
Artikkelside

renne/stange horna av seg

Tyding og bruk

ha ein vill og energisk periode for sidan å falle til ro;
Sjå: horn
Døme
  • ho må få stange horna av seg medan ho er ung;
  • stormen har rent horna av seg
Artikkelside

gje seg

Tyding og bruk

Sjå: gje
  1. om underlag: sige, svikte, gje etter
    Døme
    • golvet gav seg under han
  2. avta i styrke;
    gå tilbake
    Døme
    • stormen har gjeve seg;
    • sjukdomen har gjeve seg
  3. bøye av
  4. slutte (1) med noko
    Døme
    • han har gjeve seg med idretten;
    • no får du gje deg med dette tullet!
Artikkelside

gå i bakken

Tyding og bruk

ramle, falle i bakken (3;
Sjå: bakke
Døme
  • gå i bakken med eit smell;
  • fleire stillas gjekk i bakken under stormen
Artikkelside
Side 2 av 4