Avansert søk

150 treff

Bokmålsordboka 63 oppslagsord

hetterotte

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Opphav

jamfør engelsk hooded rat

Betydning og bruk

tamrotte med ulik farge på hode og kropp, oftest svart og hvit

heterogen

adjektiv

Opphav

jamfør -gen (2

Betydning og bruk

uensartet, ulik, skiftende;
motsatt homogen
Eksempel
  • ungdom er en svært heterogen gruppe

halvrim

substantiv intetkjønn

Opphav

jamfør rim (2

Betydning og bruk

  1. ufullkomment rim med ulik vokal, men samme konsonantendelse
    Eksempel
    • ‘søvn – jevn’ er eksempel på halvrim

hann

substantiv hankjønn

Opphav

av han

Betydning og bruk

dyr, plante eller skapning av hankjønn (1);
til forskjell fra hunn
Eksempel
  • bjørnen var en storvokst hann;
  • hos fuglene har hannen og hunnen ofte ulik fjærdrakt

begrepsforvirring

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Betydning og bruk

ulik tolkning av et begrep (1);
jamfør forvirring
Eksempel
  • begrepsforvirring er ofte årsak til uenighet i politikken

ymse

adjektiv

Opphav

samme opprinnelse som ymis

Betydning og bruk

Eksempel
  • komme med ymse innvendinger;
  • det var så ymse med været den sommerenbåde godt og dårlig

viskositet

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

hos væske, gass: seighet som skyldes at de ulike lagene i væsken eller gassen hindrer hverandre i å strømme med ulik fart

vesensforskjellig

adjektiv

Betydning og bruk

helt ulik

valør

substantiv hankjønn

Opphav

fra fransk; av latin valere ‘være verdt’

Betydning og bruk

  1. fargetone, nyanse
    Eksempel
    • male landskap i grønne valører
  2. Eksempel
    • ordene ‘barn’ og ‘avkom’ har ulik valør

varia

substantiv ubøyelig

Opphav

nøytrum flertall av latin varius ‘ulik, mangfoldig’

Betydning og bruk

blandede skrifter;
blandet stoff

Nynorskordboka 87 oppslagsord

homofon 1

substantiv hankjønn

Opphav

sjå -fon (1

Tyding og bruk

kvart av to eller fleire ord med ulikt opphav og ulik tyding som blir uttalte likt

kompetansestrid

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

konflikt mellom personar eller grupper med ulik kompetanse (1)
Døme
  • det oppstod ein kompetansestrid mellom to departement om kven som hadde ansvaret

lysbryting, ljosbryting

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det at lyset skiftar retning når det går frå eitt stoff til eit anna med ulik lysfart

ujamn

adjektiv

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ujamn overflate, botn
  2. ulikt fordelt;
    ikkje likeleg
    Døme
    • strø ujamt;
    • ujamn fordeling av goda
  3. skiftande i styrke;
    ikkje regelfast, rykkevis
    Døme
    • ujamn vind, fart, rørsle
  4. av ulik storleik, styrke og liknande
    Døme
    • potetene er ujamne;
    • ujamne konkurrentar;
    • ujamn kamp
  5. av skiftande (og dermed delvis dårleg) kvalitet
    Døme
    • romanen er ujamn;
    • ujamne prestasjonar;
    • ujamt humør

misjamn

adjektiv

Tyding og bruk

ujamn, ulik, ymis

mangeslags, mangslags

adjektiv

Tyding og bruk

ymis, ulik
Døme
  • mangeslags folk kom innom;
  • du skal ha så mangeslags takk for dette!

kultivar

substantiv hankjønn

Opphav

av engelsk culti(vated) var(iety); jamfør kultur

Tyding og bruk

dyrka varietet (1) av ei plante som er tydeleg ulik frå viltvoksande plantar;

konsistens

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk, frå mellomalderlatin; av latin consistere ‘stanse, stå fast’

Tyding og bruk

  1. grad av fastleik i ein masse
    Døme
    • stoffa har ulik konsistens;
    • vere laus i konsistensen;
    • fisken er fast i konsistensen
  2. i overført tyding: det å vere konsistent (2)
    Døme
    • mangle ideologisk konsistens

indifferent

adjektiv

Opphav

frå latin , av in- og differre ‘vere ulik’

Tyding og bruk

Døme
  • politisk indifferente menneske

Faste uttrykk

  • indifferent sambinding
    i kjemi: kjemisk sambinding som vanlegvis ikkje deltek i kjemiske reaksjonar

kjendisfaktor

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. andel kjendisar som er til stades eller deltek i ein viss samanheng
    Døme
    • festivalen har høg kjendisfaktor
  2. grad av det å ha status som kjendis
    Døme
    • kunstnarar med ulik kjendisfaktor