Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 21 oppslagsord

kollokvere

kollokvera

verb

Opphav

av kollokvium

Tyding og bruk

vere med i eller ha kollokvium

Døme

kollokvere saman kvar måndag;
kollokvere i eksamensoppgåver

Artikkelside

frå … til …

Tyding og bruk

brukt til å syne spenn i tid, omfang eller anna;

Sjå: frå

Døme

utstillinga er open frå laurdag til måndag;
isen er frå ti til tjue cm tjukk

Artikkelside

blåmåndag

substantiv hankjønn

Opphav

etter tysk blauer Montag ‘blå måndag’, etter farga som vart brukt i kyrkjene måndagen i fasteveka

Tyding og bruk

måndag etter fastelavnssøndag
dag etter ein rangel
dag da ein angrar på noko ein har gjort eller vore med på;
tid da vonde, uynskte konsekvensar av tidlegare sigrar eller suksessar melder seg
Døme
- politikarane vakna til ein økonomisk blåmåndag

Artikkelside

vekeskifte

substantiv inkjekjønn

Opphav

av skifte (, 1)

Tyding og bruk

i uttrykk

- vere ventande i vekeskiftet – mellom laurdag og måndag

Artikkelside

veke

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt vika; samanheng med vike ( og veksle

Tyding og bruk

tidsrom på sju dagar (rekna frå og med måndag til og med søndag)
Døme
- måndag er første dagen i veka;
- året har 52 veker
- vekedagar som ikkje er helg;
  arbeidsveke
  femdagars veke;
  møtast ein gong i, for veka;
  bli veka ut, til ende – til og med sundag
arrangement, tilskiping, høgtid som varer (om lag) ei veke (1)
Døme
- studentveke;
- den stille veka – sjå still (2, 2)

Artikkelside

varsle

varsla

verb

Opphav

av varsel

Tyding og bruk

gje melding til
Døme
- varsle politiet;
- hunden varslar;
- varsle med lyssignal
- gje melding om
  varsle streik frå måndag
spå;
vere teikn på
Døme
- det er varsla kuling;
- feigdarfuglen varslar død

Artikkelside

tysdag

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt týsdagr, eigenleg ‘dag for guden Ty’; etter latin dies Martis ‘dag for guden Mars’

Tyding og bruk

andre dagen i veka;

jamfør måndag

Artikkelside

torsdag

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt þórsdagr; eigenleg ‘guden Tors dag’ etter latin dies Jovis ‘Jupiters dag’

Tyding og bruk

fjerde dagen i veka;

jamfør måndag

Døme

helgetorsdag;
skjærtorsdag

Artikkelside

sundagsnatt, søndagsnatt

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

oftast: natt mellom sundag og måndag

Artikkelside

sundag, søndag

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt sunnudagr; etter latin dies solis ‘soldag’

Tyding og bruk

sjuande dagen i veka;

jamfør måndag

Døme

sundag er helgedag;
arbeide sundag som måndag

Artikkelside

Side 2 av 3

Resultat per side: