Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

sundag, søndag

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt sunnudagr; etter latin dies solis ‘soldag’

Tyding og bruk

sjuande dagen i veka;
jamfør måndag
Døme
  • sundag er helgedag;
  • arbeide sundag som måndag
Artikkelside

evangelium

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin, av gresk eu- og angelos ‘god bodskap’; jamfør eu- og engel

Tyding og bruk

  1. i bunden form eintal: læra om Jesus som frelsar;
    den kristne bodskapen
    Døme
    • forkynne evangeliet;
    • ta imot evangeliet
  2. gledeleg bodskap
    Døme
    • forkynne eit evangelium om fred
  3. kvart av dei fire første skriftene i Det nye testamentet
    Døme
    • evangeliet etter Markus
  4. i gudstenesta: del av evangelium (3) brukt til opplesing og preiketekst
    Døme
    • dette heilage evangeliet på tredje sundag etter pinse står skrive hjå evangelisten Lukas 12,35–40
  5. i overført tyding: dogmatisk bodskap
    Døme
    • dei forkynner eit evangelium om marknadskreftene
Artikkelside

til og med

preposisjon

Tyding og bruk

  1. fram til og irekna
    Døme
    • festspela held fram til og med sundag 25. juni
  2. adverb: endåtil, jamvel
    Døme
    • eg hugsa til og med namnet hans
Artikkelside

veke

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt vika; samanheng med vike (1 og veksle

Tyding og bruk

  1. tidsrom på sju dagar (rekna frå og med måndag til og med søndag)
    Døme
    • måndag er første dagen i veka;
    • året har 52 veker
    • vekedagar som ikkje er helg;
      arbeidsveke
      • femdagars veke;
      • møtast ein gong i, for veka;
      • bli veka ut, til ende – til og med sundag
  2. arrangement, tilskiping, høgtid som varer (om lag) ei veke (1)
    Døme
Artikkelside

utfartsdag

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

dag med mykje utfart (1) (frå og mellom tettbygde strok)
Døme
  • sundag var ein stor utfartsdag
Artikkelside

treeiningssundag, treeiningssøndag

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

første sundag etter pinse
Artikkelside

sundagsnatt, søndagsnatt

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

oftast: natt mellom sundag og måndag
Artikkelside

sinn 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt sinn

Tyding og bruk

Døme
  • sinn sundag – førre sundagen

Faste uttrykk

  • eitt sinn
    éin gong, på ei viss tid
  • her i sinn
    nyss, for kort tid sidan
Artikkelside

septuagesima

substantiv ubøyeleg

Opphav

latin ‘den syttiande (dagen)'

Tyding og bruk

niande sundag (den 70. dagen) før påske
Døme
  • sundag septuagesima
Artikkelside

seksagesima

substantiv hankjønn

Opphav

latin ‘den sekstiande (dagen)'

Tyding og bruk

åttande sundag (den 60. dagen) før påske
Døme
  • sundag seksagesima
Artikkelside
Side 1 av 2