Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 13 oppslagsord

sosialistisk

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld sosialisme
Døme
  • ei sosialistisk samfunnsordning
Artikkelside

partikamerat

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

partifelle, særleg i sosialistisk parti
Artikkelside

-isk

adjektiv

Opphav

frå tysk og lågtysk; jamfør -sk

Tyding og bruk

  1. suffiks brukt til å lage adjektiv til namn på geografisk område, innbyggjarnamn eller nasjonalitet;
  2. suffiks brukt til å danne adjektiv av andre substantiv;
    i ord som dyrisk og jordisk
  3. suffiks brukt til å lage adjektiv til lånord og framandord;
Artikkelside

lei 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt leið; av lide (1

Tyding og bruk

  1. farvatn langsmed kysten eller inn til ei hamn
  2. Døme
    • det høyrdest lang lei;
    • sjå dårleg på lang lei
  3. Døme
    • ta ei anna lei;
    • gå i same lei;
    • gå i motsett lei;
    • kva lei ein ser saka frå;
    • endre samfunnet i sosialistisk lei;
    • prisen er 250 kr eller noko i den lei

Faste uttrykk

  • bere av leia med
    gå gale, for vidt for nokon
  • indre leia
  • langt av lei
    langt borte frå ein stad;
    avsides
    • dei budde langt av lei
  • ytre leia
    utanskjers
    • fare ytre leia
Artikkelside

arbeidarsong

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

sosialistisk kampsong
Artikkelside

vippe 3

vippa

verb

Opphav

samanheng med vibrere

Tyding og bruk

  1. bikke (2), svinge (røre seg) opp og ned (att og fram)
    Døme
    • sitje og vippe med foten over kneet;
    • bilen vippa rundt i svingen;
    • det står og vippar mellom borgarleg og sosialistisk fleirtal;
    • det vippar – lyset kjem og går
  2. Døme
    • vippe ein sau rundt på ryggen;
    • vippe ballen over målmannen og i mål;
    • vippe av pinnen – slå ut, trengje unna (ein konkurrent )

Faste uttrykk

  • vippe pinne
    ein barneleik
Artikkelside

venstreparti

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

venstreorientert parti
Døme
  • sosialistane er splitta i mange små venstreparti
  • i namn:
    • Sosialistisk Venstreparti
Artikkelside

venstre 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

etter fransk nemning på dei som i den franske nasjonalforsamlinga i 1789 sat til venstre for presidenten

Tyding og bruk

(namn på) politisk parti, gruppe, retning med eit liberalt (eller sosialistisk) idégrunnlag;
motsett høgre (2
Døme
  • røyste Venstre;
  • det danske Venstre
Artikkelside

utgangspunkt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

punkt der noko startar;
(start)grunnlag
Døme
  • utgangspunktet for reisa, debatten;
  • talaren tok utgangspunkt i fredsproblema;
  • rørsla er i utgangspunktet sosialistisk;
  • i utgangspunktet er eg samd med deg
Artikkelside

teori

substantiv hankjønn

Opphav

mellomalderlatin theoria av; gresk ‘det å sjå på, granske’

Tyding og bruk

  1. meining, hypotese framsett for å forklare (dei allmenne, djupare årsakene til) eit visst tilhøve
    Døme
    • relativitetsteorien;
    • teorien om klimaendringar;
    • eg har no min eigen teori om korleis det har gått føre seg
  2. (framstilling av) grunnsetningar, lover eller det som er regelbunde innanfor eit tankesystem, ein vitskap eller kunst;
    motsett praksis
    Døme
    • mekanisk teori;
    • sosialistisk teori
Artikkelside
Side 1 av 2