Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 87 oppslagsord

ride, ri 2

rida

verb

Opphav

norrønt ríða

Tyding og bruk

  1. sitje på ryggen av eit dyr (og styre det framover);
    ferdast på hesteryggen
    Døme
    • ri (på) ein hest;
    • ri i galopp;
    • han rir ikkje den dagen han salar – han er sein i vendinga
    • i presens partisipp:
      • ridande politi
  2. sitje skrevs over noko;
    Døme
    • ri på gjerdet, gelenderet;
    • ri på båtkvelven;
    • ri over – dette på sida
  3. Døme
    • det rir meg som ei mare
  4. segle, ferdast på (sjø, bølgje)
    Døme
    • ri (på) ei motebølgje, popularitetsbølgje;
    • ri for anker – liggje for anker (i storm);
    • ri stormen av, ri av ein storm – kome gjennom ein storm med å liggje på vêret; vinne over vanskar
  5. om hanndyr: stige opp på hodyr for å gjennomføre paring

Faste uttrykk

  • ri inn
    temje, dressere til ridedyr
Artikkelside

ri 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt hríð

Tyding og bruk

  1. åtak, brå smerte eller sinnsstemning
    Døme
    • angstri;
    • føderi;
    • hosteri;
    • få ei ri
  2. kort stund
    Døme
    • ei lita ri;
    • ei god ri – ei noko lang stund
  3. periode med hardt vêr
    Døme
    • frostri;
    • uvêrsri
Artikkelside

raptus

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin

Tyding og bruk

anfall av galskap, sinne, verketrong eller liknande;
utbrot, ri
Døme
  • få ein raptus
Artikkelside

ranke 3

substantiv ubøyeleg

Opphav

av rank

Faste uttrykk

  • ride ranke
    om barn: ri på kneet
Artikkelside

ri prinsipp

Tyding og bruk

tvihalde på prinsippa sine utan å ta omsyn til andre faktorar;
jamfør prinsippryttar;
Sjå: prinsipp, ri
Artikkelside

prinsipp

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom fransk; frå latin ‘opphav, grunnlag’

Tyding og bruk

  1. grunnleggjande tanke eller retningslinje som ein følgjer eller går ut frå;
    Døme
    • matematiske prinsipp;
    • byggje hus etter nye prinsipp
  2. grunnleggjande etisk eller moralsk synsmåte;
    leveregel
    Døme
    • halde fast på prinsippa sine
  3. kjelde, opphav, første årsak;
    verkande kraft
    Døme
    • trua på Gud som det høgaste prinsippet i tilværet;
    • ein kamp mellom gode og vonde prinsipp

Faste uttrykk

  • av prinsipp
    av prinsipielle grunnar
    • reise kollektivt av prinsipp
  • i prinsippet
    som hovudregel;
    prinsipielt
    • i prinsippet er eg samd
  • ri prinsipp
    tvihalde på prinsippa sine utan å ta omsyn til andre faktorar;
    jamfør prinsippryttar
Artikkelside

prinsipprytteri

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

Artikkelside

skjelteri

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

Artikkelside

attre 1

adjektiv

Opphav

norrønt apt(a)ri, eptri; komparativ av att

Tyding og bruk

Døme
  • attre enden av båten;
  • den attre av dei to
Artikkelside

walkover

substantiv hankjønn

Uttale

våˊkouve el. våˊkåver el. våkåˊver

Opphav

engelsk av walk ‘gå’ og over ‘over’, opphavleg om hesteveddeløp der berre éin ryttar møtte, og han for å vinne prisen måtte ri bana til endes i sjølvvalt tempo

Tyding og bruk

forkorta w.o.
  1. i idrett: det at ein deltakar eller eit lag vinn utan å tevle fordi motstandaren ikkje stiller opp
  2. i idrett: det at ein deltakar eller eit lag står over ein omgang i seriekonkurransar med ulikt tal på deltakarar
  3. det å bli vald utan motkandidat
Artikkelside
Side 1 av 9