Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

oppreising

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å reise eller setje opp att
Artikkelside

oppreisning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. attvinning av sosial eller moralsk vyrdnad;
    det at ein urett eller ei krenking blir gjord god att;
  2. i jus: det at ein person som i ei sivilsak har forsømt ein frist eller eit rettsmøte, får fastsett ein ny frist eller eit nytt møte av retten
Artikkelside

nåde 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt náð ‘fred, vern, nåde’

Tyding og bruk

  1. i religiøst språk: Guds kjærleik og miskunn
    Døme
    • Vårherre, sjå i nåde til oss!
    • forkynne synd og nåde
  2. Døme
    • be om nåde;
    • dei viste ingen nåde mot motspelarane
  3. i jus: minking av eller fritak for straff
    Døme
    • den dømde søkte om nåde
  4. om eldre eller utanlandske forhold: brukt i tiltale til og omtale av adeleg eller geistleg person
    Døme
    • Dykkar nåde

Faste uttrykk

  • av Guds nåde
    som er svært evnerik
    • ein kunstnar av Guds nåde
  • avskjed i nåde
    avgang etter oppnådd aldersgrense eller etter søknad
    • ho fekk avskjed i nåde
  • finne nåde for nokons auge
    bli godteken av nokon
  • la nåde gå for rett
    døme mildare enn lova krev
  • leve på nåde
    vere avhengig av velvilje frå andre
  • på nåde og unåde
    utan vilkår
  • ta til nåde att
    gje tilgjeving og oppreising
Artikkelside

ta til nåde att

Tyding og bruk

gje tilgjeving og oppreising;
Sjå: nåde
Artikkelside

krigsseglar, krigssiglar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som seglar eller har segla i utanriksfart under ein krig
Døme
  • arbeidet for å gje krigsseglarane oppreising
Artikkelside

fall

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt fall; jamfør falle

Tyding og bruk

  1. det å falle (1);
    rørsle nedover;
    det at noko er i rørsle nedetter
    Døme
    • ho er skadd etter eit fall frå ein stige;
    • i fritt fall
  2. måte som noko heng eller ligg på;
    bølgjer eller krøllar
    Døme
    • ha fint fall i håret;
    • naturleg fall
  3. det å bli styrta eller avsett;
    det å bli erobra;
    det å døy eller bli drepen
    Døme
    • Napoleons fall;
    • dei fryktar regjeringa sitt fall
  4. det å synde;
    jamfør syndefall
    Døme
    • fall og oppreising
  5. slakta eller felt dyr
  6. høgdeskilnad nedetter;
    Døme
    • elva har eit fall på fem meter;
    • eit fall på 1 : 20
  7. Døme
    • fall på børsane
  8. tau eller talje til å heise og fire segl, bom og liknande med
  9. grunne som det bryt hardt på
    Døme
    • fluer og fall
  10. Døme
    • kornet er lite til falls
  11. Døme
    • vi rekk vel bussen; i motsett fall må vi gå;
    • taper vi, er det i så fall synd;
    • laget får i beste fall sølv, i verste fall sjetteplass

Faste uttrykk

  • knall og fall
    dundrande nederlag;
    fiasko
    • det enda i knall og fall
  • stå for fall
    måtte falle;
    måtte slutte
Artikkelside

æresoppreising

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

(tilbakekalling av og) oppreising for ærekrenkjande skuldingar, omtale og liknande;
Døme
  • krevje, få æresoppreising
Artikkelside

satisfaksjon

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin av satisfacere ‘tilfredsstille’

Tyding og bruk

(æres)oppreising
Døme
  • få satisfaksjon for ein gammal urett
Artikkelside

revansj, revansje

substantiv hankjønn

Uttale

utt -van(g)ˊsj(e)

Opphav

frå fransk; sjå revansjere

Tyding og bruk

Døme
  • ta, få revansj
Artikkelside

reising 1

substantiv hokjønn

Opphav

av reise (2

Tyding og bruk

det å reise noko (opp), reise seg;
(folke)rørsle;
Døme
  • folkereising;
  • målreising;
  • oppreising;
  • skogreising

Faste uttrykk

  • væpna reising
    oppreist
Artikkelside
Side 1 av 2