Avansert søk

Nynorskordboka 8 oppslagsord

nøre 2

nøra

verb

Opphav

norrønt nǿra

Tyding og bruk

styrke (2, kveikje (2)
Døme
- nøre seg med mat og drikke
tenne opp;
gjere opp (eld)
Døme
- nøre opp i omnen
halde ved lag (eld)
Døme
- nøre på varmen
i overført tyding: stimulere
Døme
- nøre fridomslengten i eit folk;
- nøre fantasien;
- framstillinga nørde opp under hatet

nøre 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

Tyding og bruk

never, småved og liknande til å kveikje eld med

nære 2

næra

verb

Opphav

truleg frå lågtysk neren ‘underhalde’, jamfør norrønt næra; samanheng med nøre (

Tyding og bruk

gje næring til;
fø (1), halde opp
Døme
- nære plantene;
- landet kan knapt nære folket sitt
halde i gang eller ved like;
stimulere
Døme
- dagdrøyming nærer fantasien;
- eg vil ikkje nære sladderen
ha i hugen, kjenne på;
huse (2)
Døme
- nære interesse for noko;
- dei nærer stor kjærleik til musikken;
- han nærer inga frykt for det ukjende

Faste uttrykk

nære ein slange ved sitt bryst
hjelpe ein som seinare blir ein trugsel eller som kan skade ein
nære seg
livnære, livberge
dyra nærer seg av graset;
det var så vidt vi kunne nære oss;
lykka hennar nærte seg frå kjærleiken

nøreved

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

ved til å nøre (, 2) opp eld med;

nøring

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt nǿring

Tyding og bruk

det å gjere opp eld;
jamfør nøre (2, 2)
Døme
- nøring i omnen
det å stimulere;
styrking;
jamfør nøre (2, 4)
Døme
- lidenskapen får nøring

glyggje under

Tyding og bruk

nøre opp;

Sjå: glygge

framandfrykt

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

frykt for noko som er framandt og ukjent, særleg for menneske frå kulturar ein ikkje kjenner

Døme

nøre opp under framandfrykt

glygge, glyggje

glygga, glyggja

verb

Opphav

Tyding og bruk

opne seg, lage gap, bli eller vere gjennomsynleg
Døme
- det glyggjer på himmelen;
- det glyggjer gjennom kleda
nøre (opp)
Døme
- glyggje på peisen

Faste uttrykk

glyggje under
nøre opp