Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 9 oppslagsord

læresetning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

utsegn som uttrykkjer ein grunntanke i ei (vitskapleg eller religiøs) lære;

dogme (1), teorem

Døme

den pytagoreiske læresetninga

Artikkelside

trudomssetning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

læresetning innanfor ein religion;

trussetning

Artikkelside

tese

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk og, tysk, frå latin; gresk thesis

Tyding og bruk

vitskapleg påstand, setning
Døme
- antitese;
- syntese;
- setje fram ein tese
(ideologisk) læresetning

Artikkelside

teorem

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom seinlat. frå gresk theorema ‘studieemne’

Tyding og bruk

matematisk læresetning;

setning som ein kan avleie frå (andre setningar som er avleidde av) aksiom

Artikkelside

setning

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt setning, av setje; i tyding 3 og 4 etter tysk Satz

Tyding og bruk

setnad (1)
noko som er sett ut (i éin gong)
Døme
- garnsetning
i språkvitskap: ytring (2, 3) som til vanleg inneheld eit subjekt og eit predikat (2)
Døme
- heilsetning;
- hovudsetning;
- undersetning;
- årsakssetning;
- skrive lange setningar;
- lese kvar si setning etter tur
føresegn, regel, sats
Døme
- læresetning;
- trussetning;
- prove ei matematisk setning

Artikkelside

postulat

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin perfektum partisipp av postulare ‘krevje’

Tyding og bruk

uprova påstand
i filosofi: læresetning, føresetnad som ikkje kan provast

Artikkelside

formel

substantiv hankjønn

Opphav

av latin formula ‘lita form’

Tyding og bruk

fast setning eller frase nytta i seremoniar og liknande;
formular (1);
læresetning
Døme
- juridisk formel;
- bruke faste formlar i brev
konsist, generelt uttrykk, ofte symbolsk, som samanfattar ein regel (2) eller ei lov (1, 6)
Døme
- formlar for sannsynsrekning
oppskrift på løysing;
framgangsmåte
Døme
- finne ein formel for fred i verda;
- ynskje ein hadde ein formel for å gjere kundane nøgde

Faste uttrykk

kjemisk formel
teiknuttrykk som viser samansetnaden av eit stoff
vatn har kjemisk formel H₂O
matematisk formel
setning uttrykt med matematiske teikn
lage ein matematisk formel for veksten i kolonien

Artikkelside

doktrine

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin; av dosere (

Tyding og bruk

læresetning, prinsipp (1)

Døme

den militære doktrinen;
doktrinane om klassemotsetnader

Artikkelside

dogme

substantiv inkjekjønn

Opphav

av gresk dogma ‘meining’, av dokein ‘meine’; same opphav som dosere (

Tyding og bruk

kyrkjeleg læresetning
oppfatning som ein (utan prov eller grunngjeving) går ut frå er sann
Døme
- politiske dogme

Artikkelside