Avansert søk

18 treff

Bokmålsordboka 10 oppslagsord

fryd

substantiv hankjønn

Opphav

fra dansk; jamfør norrønt frygð ‘herlighet’

Betydning og bruk

inderlig glede, lykke
Eksempel
  • alt er fryd og glede;
  • fryd og gammen;
  • hun hoppet utfor med skrekkblandet fryd;
  • det skal være meg en sann fryd å hjelpe til

Faste uttrykk

  • en fryd for øyet
    vakkert å se på
    • illustrasjonene er en fryd for øyet

fryde

verb

Betydning og bruk

Eksempel
  • forandring fryder

Faste uttrykk

  • fryde seg
    glede seg over (også med skadefryd)
    • de frydet seg over barnets iver;
    • det var som han frydet seg over uhellet

idel

adjektiv

Opphav

fra lavtysk

Betydning og bruk

Eksempel
  • idel fryd og glede

iling, eling 2

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt él ‘eling’; av el (1

Betydning og bruk

plutselig følelse av glede, redsel, smerte eller lignende
Eksempel
  • det gikk ilinger av fryd gjennom meg

hvine, kvine

verb

Opphav

norrønt hvína

Betydning og bruk

gi en høy, gjennomtrengende lyd
Eksempel
  • hvine av fryd;
  • stormen hviner utenfor;
  • kulene hviner om ørene;
  • først hvinte det i bremser, og så smalt det

Faste uttrykk

  • gå så det hviner
    gå svært godt
    • salget går så det hviner

en fryd for øyet

Betydning og bruk

vakkert å se på;
Se: fryd
Eksempel
  • illustrasjonene er en fryd for øyet

gammen

substantiv intetkjønn

Opphav

norrønt gaman; beslektet med engelsk game ‘lek, spill’

Betydning og bruk

glede, fornøyelse
Eksempel
  • alt er fryd og gammen

fryderop

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

rop eller utbrudd av glede, fryd

svir

substantiv hankjønn

Opphav

av svire

Betydning og bruk

  1. turing, festing
    Eksempel
    • leve et vilt liv med drikk og svir
  2. utsøkt nytelse, fryd
    Eksempel
    • det var en ren svir å høre orkesteret;
    • det skal være meg en sann svir

skrekkblandet, skrekkblanda

adjektiv

Betydning og bruk

blandet med skrekk
Eksempel
  • skrekkblandet fryd

Nynorskordboka 8 oppslagsord

fryd

substantiv hankjønn

Opphav

frå dansk; jamfør norrønt frygð ‘prakt’

Tyding og bruk

glede, frygd
Døme
  • alt er berre fryd og glede;
  • det er ein fryd å sjå;
  • dei hylte i skrekkblanda fryd;
  • det skal vere meg ein sann fryd å skrive dette

Faste uttrykk

  • ein fryd for auga
    vakkert å sjå på
    • her var det rydda og stelt så det var ein fryd for auga

fryde, frygde

fryda, frygda

verb

Tyding og bruk

skape fryd (hos);
Døme
  • forandring frydar

Faste uttrykk

  • fryde seg
    glede seg (òg med skadefryd) (over noko)
    • barna fryda seg over gåvene;
    • dei lo ondskapsfullt og fryda seg

kvine

kvina

verb

Opphav

norrønt hvína

Tyding og bruk

  1. gje ein høg, skjerande, pipande lyd
    Døme
    • kvine av fryd;
    • kulene kvein om øyra
  2. tale med høg, pipande røyst
    Døme
    • kvine når ein snakkar

Faste uttrykk

  • gå så det kvin
    gå svært godt
    • salet går så det kvin

ein fryd for auga

Tyding og bruk

vakkert å sjå på;
Sjå: fryd
Døme
  • her var det rydda og stelt så det var ein fryd for auga

gaman

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt gaman, samanheng med gimpe (2; game (1 og gem (2

Tyding og bruk

Døme
  • alt var fryd og gaman;
  • munter glede og gaman;
  • dei hadde mykje gaman;
  • det var lite tid til leik og gaman;
  • ikkje vere med på noko gaman

svir

substantiv hankjønn

Opphav

av svire

Tyding og bruk

  1. Døme
    • leve eit vilt liv med drikk og svir
  2. stor nyting, fryd, vellyst
    Døme
    • det var rein svir å høyre songen;
    • det skal vere meg ein sann svir

skrekkblanda

adjektiv

Tyding og bruk

blanda med skrekk, redsle
Døme
  • skrekkblanda fryd

frygd

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt frygð ‘herlegdom’

Tyding og bruk

inderleg glede;
Døme
  • kjenne ei frygd i seg;
  • rope av frygd;
  • frygd og gaman