Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 7 oppslagsord

enda 4, endå

adverb

Opphav

norrønt en þá og en þó

Tyding og bruk

  1. brukt som tidsadverb: framleis;
    Døme
    • han var enda ung;
    • dei var enda ikkje gifte;
    • ho bur heime hos foreldra enda
  2. i tillegg til det som er nemnt eller er vanleg;
    ytterlegare
    Døme
    • enda ein gong;
    • det kjem enda fem;
    • du og eg og fleire enda;
    • eg må ha enda nokre spikrar
  3. brukt framfor komparativ (1 for å uttrykkje høgare grad
    Døme
    • enda større;
    • enda fleire;
    • enda sterkare;
    • enda meir overraskande;
    • maten smakte enda betre enn venta;
    • dit og lenger enda
  4. Døme
    • ho var gammal, men enda frisk og verksam;
    • enda kan det skje sjølv om ein passar seg
  5. Døme
    • det var da enda godt det ikkje regna;
    • han har da enda pengar nok
  6. brukt i uttrykk for ynske som ikkje kan bli oppfylt;
    Døme
    • hadde det enda vore grunn til det
  7. Døme
    • det var enda ein søndag
  8. Døme
    • kor vi enda slit, går det dårleg;
    • om det enda er ille, kunne det ha vore verre
Artikkelside

enda 2, endå

subjunksjon

Tyding og bruk

innleier ei leddsetning som uttrykkjer vedgåing;
sjølv om (2, trass i at
Døme
  • han er sterk enda han er liten;
  • enda middagen ikkje er klar, sit alle ved bordet;
  • ho får det ikkje til enda ho prøver
Artikkelside

ei ulykke kjem sjeldan aleine

Tyding og bruk

når noko går gale, kan ein rekne med at endå meir går gale;
Sjå: aleine, ulykke
Artikkelside

ulykke, ulukke

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt úlykka; frå lågtysk ungelucke

Tyding og bruk

  1. hending som valdar stor skade;
    alvorleg uhell, katastrofe
    Døme
    • bilulykke;
    • flyulykke;
    • gruveulykke;
    • trafikkulykke;
    • bli utsett for ei ulykke;
    • det kom store ulykker over landet;
    • når ulykka er ute;
    • ulykka hende (el. skjedde) da bilen skulle køyre forbi
  2. skadeleg forhold, uheldig omstende, sørgjeleg stode
    Døme
    • det er ei ulykke å vekse opp i slummen;
    • det er inga ulykke om vi må vente litt;
    • ulykka er at middelet ikkje finst;
    • føre ulykke over nokon

Faste uttrykk

  • ei ulykke kjem sjeldan aleine
    når noko går gale, kan ein rekne med at endå meir går gale
  • gjere ei ulykke på
    skade (noko(n)); tyne (nokon)
  • kome i ulykka
    (m a, om ugift kvinne) bli gravid uviljes
  • til all ulykke
    ulykkelegvis
Artikkelside

midnattes

adverb

Tyding og bruk

ved midnatt
Døme
  • det var lys i huset, endå det var midnattes
Artikkelside

skure

skura

verb

Opphav

truleg frå lågtysk; kanskje samanheng med norrønt skora ‘skure mot’

Tyding og bruk

gni hardt mot noko;
Døme
  • skure golvet;
  • båten skura mot fjøresteinane

Faste uttrykk

  • la det skure
    ikkje gripe inn (endå om noko kjem skeivt ut)
  • skure opp
    gjere reint og blankt
Artikkelside

apparisjon

substantiv hankjønn

Uttale

aparisjoˊn

Opphav

gjennom fransk; frå latin ad ‘til’ og parere ‘syne seg’

Tyding og bruk

ytre utsjånad;
Døme
  • den sceniske apparisjonen hennar gjer framføringa endå betre
Artikkelside