Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
10 treff

Bokmålsordboka 5 oppslagsord

bitter 2

adjektiv

Opphav

fra lavtysk; samme opprinnelse som norrønt bitr ‘bitende’

Betydning og bruk

  1. som er skarp i smaken;
    besk
    Eksempel
    • bitre mandler;
    • medisinen smakte bittert
  2. Eksempel
    • bitter strid;
    • de var bitre fiender
  3. krenket, skuffet
    Eksempel
    • være bitter og innesluttet;
    • bli bitter av all motgangen
  4. som ikke svarer til det en håpte;
    skuffende
    Eksempel
    • det er bittert å måtte gi opp nå
Artikkelside

gallebær

substantiv intetkjønn

Opphav

av galle (1, fordi bærene smaker bittert

Betydning og bruk

slekt av giftige klatreplanter i gresskarfamilien med tykk, hvit rot, hårete stengel og håndflikete blad;
Bryonia
Artikkelside

ubesindighet

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Betydning og bruk

Eksempel
  • angre bittert sin ubesindighet;
  • gjøre seg skyldig i ubesindigheter
Artikkelside

smak

substantiv hankjønn

Opphav

lavtysk

Betydning og bruk

  1. egenskap hos væske eller løste stoffer som en kan fornemme med visse sanseorganer i munnen
    Eksempel
    • det var vond smak på vannet;
    • krydder med bitter smak;
    • vinen hadde en fyldig smak
  2. evne til å fornemme søtt, salt, surt og bittert, smakssans
    Eksempel
    • våre fem sanser er syn, hørsel, lukt, smak og følelse
    • smaksfornemmelse
  3. liten bit, smakebit
    Eksempel
    • få en smak av noe
  4. det å like det ene eller det andre
    Eksempel
    • noe for enhver smak;
    • falle i ens smak;
    • få smaken på noe;
    • smak og behag kan ikke diskuteres
    • stil, maner
      • det var smaken den gang;
      • musikk i tidens smak
  5. evne til å vurdere, avgjøre hva som er vakkert og smakfullt
    Eksempel
    • ha god, dårlig smak

Faste uttrykk

  • ha en vond smak i munnen
    også: være flau, skamfull over
Artikkelside

bittersøt

adjektiv

Opphav

av bitter (2

Betydning og bruk

  1. som smaker bittert og søtt på en gang
    Eksempel
    • bittersøt smak
  2. i overført betydning: med både en bitter og søt virkning
    Eksempel
    • et bittersøtt smil
Artikkelside

Nynorskordboka 5 oppslagsord

bitter 2

adjektiv

Opphav

frå lågtysk; same opphav som norrønt bitr ‘bitande’

Tyding og bruk

  1. som er skarp i smaken;
    Døme
    • bitre mandlar;
    • smake bittert
  2. Døme
    • bitter strid;
    • vere bitre fiendar
  3. krenkt, vonbroten, skuffande
    Døme
    • bli bitter av all motgangen
  4. som ikkje svarer til det ein vona;
    skuffande
    Døme
    • det var bittert å sjå det ende slik
Artikkelside

bitterleg

adverb

Opphav

frå tysk; av bitter (2

Tyding og bruk

  1. smertefullt, bittert
    Døme
    • angre bitterleg;
    • det fekk dei bitterleg erfare
  2. Døme
    • bitterleg kaldt
Artikkelside

gallbær, gallebær

substantiv inkjekjønn

Opphav

av gall (1, fordi bæra smakar bittert

Tyding og bruk

slekt av giftige klatreplanter i graskarfamilien med tjukk, kvit rot, hårete stengel og handflika blad;
Bryonia
Artikkelside

trekk 3

substantiv inkjekjønn

Opphav

av trekkje

Tyding og bruk

  1. det å trekkje
    Døme
    • trekket i motoren
  2. det at dyr, fuglar eller insekt trekkjer
    Døme
    • eit trekk av rein, grågås, bier
  3. noko som trekkjer
    Døme
    • skitrekk;
    • trekket var ute av drift
  4. Døme
    • sjakktrekk;
    • skuldertrekk;
    • vente på neste trekk frå motparten;
    • eit smart trekk;
    • i trekk – på rad;
    • i eitt trekk – utan stogg
  5. Døme
    • ansiktstrekk;
    • eit forsonande trekk ved henne var det gode humøret;
    • spreidde trekk frå kulturlivet;
    • gje att handlinga i romanen i store trekk
  6. Døme
    • eit bittert trekk av urter
  7. det å trekkje frå eller setje ned;
    Døme
    • skattetrekk;
    • før sende sjøfolk heim eit fast trekk av hyra;
    • skihopparen fekk trekk for stygt nedslag
  8. stoff som dekkjer og vernar;
    Døme
    • dynetrekk;
    • varetrekk;
    • setje nytt trekk på sofaen;
    • miste trekket på paraplyen
  9. i bridge og whist: kvart stikk som blir teke eller meldt ut over dei seks første
Artikkelside

bittersøt

adjektiv

Opphav

av bitter (2

Tyding og bruk

  1. som smaker bittert og søtt på ein gong
    Døme
    • bittersøt smak
  2. i overført tyding: med både ein bitter og søt verknad
    Døme
    • eit bittersøtt minne
Artikkelside