Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
140 treff

Bokmålsordboka 2 oppslagsord

attende 1

adjektiv

Opphav

norrønt áttjándi

Betydning og bruk

ordenstall til 18 (18.)
Eksempel
  • Ludvig den attende – Ludvig 18.;
  • attende mai – 18. mai
Artikkelside

attende 2

adverb

Opphav

opphavlig att (eller å) ende

Betydning og bruk

Artikkelside

Nynorskordboka 138 oppslagsord

attende

adverb

Uttale

-enˊde

Opphav

opphavleg att (eller å) ende

Tyding og bruk

  1. Døme
    • dei vart fort jaga attende;
    • kome attende
    • om tid:
      • langt attende i tida
    • i overført tyding:
      • kome attende til ei sak
  2. om tidlegare tilhøve eller tilstand som blir oppretta igjen: tilbake (3)
    Døme
    • krevje pengane attende;
    • dra søknaden attende
  3. om utvikling til ringare eller tidlegare tilhøve:
    Døme
    • folketalet går attende;
    • det går attende med dei
  4. att (på same staden)
    Døme
    • halde attende
  5. i overført tyding: lenger bak;
    Døme
    • stå attende – stå til atters
Artikkelside

retrett

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk; av latin retrahere ‘dra tilbake’

Tyding og bruk

det å dra seg attende;
Døme
  • gjere retrett;
  • vere på retrett;
  • det var full retrett

Faste uttrykk

  • slå retrett
    endre meining
Artikkelside

restituere

restituera

verb

Opphav

frå latin ‘setje attende (på den gamle plassen)'

Tyding og bruk

  1. føre attende til, gje (ei tilnærma) opphavleg form;
    Døme
    • restituere gamle folkeviser
  2. lækje, gjere frisk
    Døme
    • vere restituert etter sjukdomen

Faste uttrykk

  • restituere seg
    friskne til
    • ho restituerte seg etter skaden
Artikkelside

reskript

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin, av rescribere «skrive attende»

Tyding og bruk

Døme
  • eit kongeleg reskript
Artikkelside

retirere

retirera

verb

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

dra seg attende;
fjerne seg
Artikkelside

restaurasjon

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  2. det at eit kongehus får attende arveretten til trona (etter ein revolusjon)
    Døme
    • den engelske restaurasjonen
  3. eldre nemning for restaurant
Artikkelside

respekt

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin ‘det å ta omsyn’, av respicere ‘sjå seg attende’

Tyding og bruk

age, vyrdnad, lydnad
Døme
  • setje seg i respekt;
  • ha stor respekt for nokon;
  • vise kvarandre respekt;
  • læraren har respekt

Faste uttrykk

  • med respekt å melde
    om eg så må seie;
    orsak uttrykket;
    sant å seie
    • dette er, med respekt å melde, berre tøv
Artikkelside

rappellere

rappellera

verb

Opphav

av fransk rappeler ‘rope attende’

Tyding og bruk

fire seg ned med tau, til dømes frå ein fjellvegg, ein fasade eller eit helikopter
Artikkelside

rapportere

rapportera

verb

Opphav

av fransk rapporter

Tyding og bruk

  1. gje rapport (1) om noko;
    melde frå
    Døme
    • rapportere om brannfare;
    • pasientane rapporterte at dei ikkje vart betre av behandlinga
  2. om jakthund: kome attende til jegeren for å signalisere at det er vilt i nærleiken

Faste uttrykk

  • rapportere til
    ha som sin direkte overordna
    • administrerande direktør rapporterer til konserndirektøren
Artikkelside

rappell

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk, av rappeler ‘rope attende’

Tyding og bruk

det å fire seg ned med tau, til dømes frå ein fjellvegg, ein fasade eller eit helikopter;
jamfør rappellere
Artikkelside
Side 1 av 14