Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 317 oppslagsord

apparat

substantiv inkjekjønn

Uttale

aparaˊt

Opphav

av latin apparatus ‘førebuing, reiskap, utstyr’, av ad ‘til’ og parare ‘førebu’

Tyding og bruk

  1. instrument (1), reiskap eller maskin til teknisk, vitskapleg eller praktisk bruk;
    som etterledd i ord som fotoapparat og skumapparat
    Døme
    • straumtilførsel til elektriske apparat;
    • eit apparat for sveising med kolelektrode
  2. samverkande organ for kroppslege prosessar;
    som etterledd i ord som immunapparat og sanseapparat
  3. samansett verksemd med samverkande delar, eit mangesidig tiltak eller liknande; som etterledd i ord som støtteapparat og partiapparat
    Døme
    • det administrative apparatet i avdelinga;
    • eit stort apparat vart sett i sving da omfanget av ulykka vart kjent
  4. systematisk samling av merknader i vitskapleg arbeid
    Døme
    • utgåva har eit godt kritisk apparat;
    • apparatet av notar og tilvisingar
  5. idrett: innretning for øvingar i turn;
    Døme
    • turne i apparat

tørkar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

apparat til å tørke noko i eller med
Døme
  • hårtørkar

respirator

substantiv hankjønn

Uttale

respiraˊtor, i fleirtal respiraˊtorar; respiratoˊrar

Opphav

jamfør respirasjon

Tyding og bruk

i medisin: apparat til kunstig anding;

brennar

substantiv hankjønn

Opphav

av brenne (2

Tyding og bruk

  1. person (til dømes i industrien) som tilverkar noko ved brenning
  2. apparat som varmar opp rom ved å nytte olje, kol, gass eller liknande som brennstoff
    Døme
    • treflis blir mata inn i brennaren
  3. apparat til å brenne (2, 3) med
  4. del av lampe, reiskap eller liknande der logen kjem fram
    Døme
    • flammene frå primusen strøymer ut frå brennaren

prosessor

substantiv hankjønn

Uttale

prosesˊsor, i fleirtal prosesˊsorar; prosesoˊrar

Opphav

av engelsk processor

Tyding og bruk

  1. elektronisk komponent som tolkar og set i verk instruksar i ein datamaskin eller eit anna apparat
  2. skogbruksmaskin som kvistar og kappar vyrket

projeksjonsapparat

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

apparat til å vise lysbilete med

plottar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person eller apparat som har til oppgåve å plotte

platespelar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

elektrisk drive apparat til å spele av vinylplater

plint

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk ‘teglstein’

Tyding og bruk

  1. kvadratisk plate til underlag for søyle, statue og liknande
  2. sokkel til underlag for maskin, apparat eller liknande

lufttrykksmålar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

apparat til å måle lufttrykk (1) med